Νέα σκοτεινή εποχή

NEA ΣΚΟΤΕΙΝΗ ΕΠΟΧΗ 18 αρχίσουμε να συνειδητοποιούμε τους πολλούς τρόπους με τους οποίους η ίδια η τεχνολογία κρύβει τη δική της αυτενέργεια – τόσο μέσα από τις αδιαφανείς μηχανές και τον ακατανόητο κώδικα, όσο και μέσα απ’ την απόσταση στον φυσικό χώρο και τις νομικές διευθετήσεις. Κι έτσι, μπορεί να μάθουμε κάτι για τη λειτουργία της ίδιας της εξουσίας, η οποία έκανε τέτοια πράγματα πολύ προτού αποκτήσει σύννεφα και μαύρα κουτιά για να κρύβεται εντός τους. Πέρα όμως απ’ την –για μια ακόμα φορά– λειτουργική οπτική του συννέφου, πέρα απ’ την επαναγείωσή του, μπορούμε άραγε να μελετή­ σουμε ξανά την όψη του συννέφου ώστε να παραγάγουμε μια νέα με­ ταφορά; Μπορεί άραγε το σύννεφο εκτός απ’ την αποτυχία μας να το κατανοήσουμε, να απορροφήσει και την κατανόηση αυτής της έλλειψης κατανόησης; Μπορούμε να αντικαταστήσουμε τη βασική υπολογιστική σκέψη με τη νεφελώδη σκέψη, που αναγνωρίζει την αγνωσία, και απ’ αυτή την αγνωσία δημιουργεί μια παραγωγική βροχή; Τον δέκατο τέ­ ταρτο αιώνα ένας άγνωστος συγγραφέας του χριστιανικού μυστικισμού έγραφε για το «Σύννεφο της Αγνωσίας» που αιωρείται ανάμεσα στην ανθρωπότητα και τη θεότητα και που είναι η ενσάρκωση της καλοσύνης, της δικαιοσύνης, και της κατάλληλης δράσης. Αυτό το σύννεφο δεν μπορούσε ως πεδίο αυτενέργειας, να διατρηθεί απ’ τη σκέψη, αλλά απ’ την παραίτηση της σκέψης, κι απ’ την επιμονή στο εδώ και τώρα, κι όχι στο προβλέψιμο, υπολογισμένο μέλλον. «Ακολουθήστε την εμπειρία και όχι τη γνώση» μας συμβουλεύει ο συγγραφέας. «Εξαιτίας της υπε­ ρηφάνειας, η γνώση μπορεί συχνά να σας εξαπατά, αλλά αυτή η ευγε­ νής, τρυφερή αγάπη δεν θα σας εξαπατήσει. Η γνώση τείνει να καλ­ λιεργεί την έπαρση, αλλά η αγάπη χτίζει. Η γνώση είναι γεμάτη δουλειά, αλλά η αγάπη γεμάτη ανάπαυση». 1 Αυτό είναι το σύννεφο που επιχει­ ρούμε να κατακτήσουμε με τον υπολογισμό. Είναι το σύννεφο που διαρκώς ωστόσο μας διαφεύγει εξαιτίας της πραγματικότητας της από­ πειράς μας. Η νεφελώδης σκέψη, ο εναγκαλισμός της αγνωσίας, μπο­ ρεί να μας επιτρέψει να απομακρυνθούμε απ’ την υπολογιστική σκέψη. Αυτό μας προτρέπει να κάνουμε το ίδιο το δίκτυο. Το πιο ενδεικτικό γνώρισμα του δικτύου είναι η έλλειψη μιας και μοναδικής, συμπαγούς πρόθεσης. Κανείς δεν ξεκίνησε να δημιουργή