Νέα σκοτεινή εποχή

NEA ΣΚΟΤΕΙΝΗ ΕΠΟΧΗ 14 μένη γραφή, που θα αναγνωρίζει και θα μιλά ταυτόχρονα για την πραγ­ ματικότητα ενός κόσμου όπου οι άνθρωποι, η πολιτική, ο πολιτισμός και η τεχνολογία είναι απολύτως διαπλεκόμενα. Μπορεί να ήμασταν πάντοτε συνδεδεμένοι –άνισα, παράλογα, και κάποιοι περισσότερο από τους άλλους– αλλά ήμασταν παντελώς συνδεδεμένοι και αναπόφευκτα συνδεδεμένοι. Αυτό που αλλάζει με το δίκτυο είναι ότι αυτή η σύνδεση είναι ορατή και αδιάψευστη. Βρισκόμαστε διαρκώς αντιμέτωποι με τη ριζική διασύνδεση των πραγμάτων και των εαυτών μας, και πρέπει να λογαριαστούμε μ’ αυτή τη συνειδητοποίηση με νέους τρόπους. Δεν αρκεί να μιλάμε για το διαδίκτυο ή για τις άμορφες τεχνολογίες ξεχω­ ριστά και χωρίς εξηγήσεις, γιατί έτσι προκαλούμε ή επιταχύνουμε το χάσμα της κατανόησής μας και της αυτενέργειάς μας. Ψάχνοντας έναν καλύτερο όρο, θα χρησιμοποιήσω τη λέξη «δίκτυο» για να συμπεριλά­ βω τόσο εμάς όσο και τις τεχνολογίες μας σ’ ένα μοναδικό και αχανές σύστημα – για να συμπεριλάβω την ανθρώπινη και τη μη ανθρώπινη αυτενέργεια και κατανόηση, τη γνώση και τη μη γνώση, μέσα στον ίδιο «χυλό αυτενέργειας». Το χάσμα δεν εντοπίζεται μεταξύ ημών και των τεχνολογιών μας, αλλά συμβαίνει μέσα στο ίδιο το δίκτυο. Μέσα σ’ αυτό το δίκτυο που κάνει εφικτή τη γνώση του χάσματος. Τελικά, ο συστημικός εγγραμματισμός επιτρέπει την κριτική, την επιτελεί, αλλά και απαντά σε αυτήν. Τα συστήματα σχετικά με τα οποία θα συζητήσουμε είναι πολύ κρίσιμα για να αφήσουμε τη σκέψη, την κατανόηση, τον σχεδιασμό και την εκτέλεσή τους στους λίγους, ειδικά όταν αυτοί οι λίγοι στοιχίζονται, ή καλύτερα, ενσωματώνονται πανεύ­ κολα σε παλιές ελίτ και δομές εξουσίας. Υπάρχει μια συμπαγής και αιτιώδης σχέση μεταξύ της περιπλοκότητας των συστημάτων που συ­ ναντάμε καθημερινά, της αδιαφάνειας με την οποία τα περισσότερα απ’ αυτά τα συστήματα κατασκευάζονται ή περιγράφονται, και των θεμελιω­ δών, παγκόσμιων θεμάτων ανισότητας, βίας, λαϊκισμού και φονταμε­ νταλισμού. Πολύ συχνά, οι νέες τεχνολογίες παρουσιάζονται ως εγγε­ νώς χειραφετητικές. Αλλά αυτό είναι ένα ακόμα δείγμα της υπολογι­ στικής σκέψης, για το οποίο είμαστε όλοι υπόλογοι. Όσοι από εμάς υιοθέτησαν πρώιμα τις νέες τεχνολογίες και υπήρξαν θιασώτες τους, όσοι έζησαν τις ποικίλες απολαύσεις και κέρδισαν απ’ τις ευκαιρίες