Νέα Ελληνικά Α Τάξη ΕΠΑΛ

ΒΙΏΜΑΤΑ, ΕΜΠΕΙΡΊΕΣ, ΕΝΔΙΑΦΈΡΟΝΤΑ ΤΩΝ ΕΦΉΒΩΝ 12 N E A E Λ Λ Η Ν Ι Κ Α A΄ Β Προσέγγιση της γλώσσας του κειμένου Άσ κ η σ η 1 α) Αρχαίες λέξεις που είναι ίδιες στη νεοελληνική: νύκτες, ἔρχεται, ὦρα, ἐγώ, ἐτίνα- ξε, ἄνεμος, ὄρος β) Αρχαίες λέξεις που αναγνωρίζονται εύκολα: – «μόνα» > μόνος – «μυθόπλοκος»: αυτός που πλάθει μύθους – « ἔ ρος» > έρωτας – «φρένας» > εύχρηστοι τύποι: • η αιτιατική πληθυντικού στη φράση: «έχω σώας τας φρένας» (= είμαι διανοητικά υγιής) • η γενική πληθυντικού στη φράση «γίνομαι / είμαι έξω φρενών» (= είμαι σε έξαλ- λη κατάσταση) – «σελάννα» > σελήνη – «δρύσιν» > (η) δρυς, η βελανιδιά Άσ κ η σ η 2 Η διαφορά στην έκταση του κειμένου της αρχαίας και της νεοελληνικής οφείλεται στη διαφορετική δομή και υφή αυτών των δύο γλωσσικών μορφών. Η αρχαία παρείχε μια ποικιλία επιλογών στους φυσικούς ομιλητές της σε ό,τι αφορά τις μορφοσυντακτικές δομές, τις επικοινωνιακές περιστάσεις και τις υφολογικές αποχρώσεις. Ταυτόχρονα, διακρινόταν για τον πλούτο και τη συνθετική της φύση. Η νεοελληνική γλώσσα είναι πιο αναλυτική και απλούστερη. Υπάρχουν αρκετοί γραμματικοί τύποι (δυϊκός αριθμός, ευκτική, τρίτη κλίση), συντακτικοί τύποι (απαρέμ- φατο, είδη δοτικής), αλλά και λέξεις που έχουν εκλείψει. Έτσι, και τα δύο σύνθετα επί- θετα «μυθόπλοκος» και « ἀλγεσίδωρος » που δεν υπάρχουν στη σύγχρονη μορφή της γλώσσας, αναλύονται στα συνθετικά τους και αποδίδονται με δευτερεύουσες (αναφο- ρικές) προτάσεις.