Νέα Ελληνικά (Γ' τάξη ΕΠΑΛ)

N E A E Λ Λ Η Ν Ι Κ Α Γ΄ 13 1 H ΠEIΘΩ Ένας απ’ τους κύριους σκοπούς στη γραπτή ή προφορική επικοινωνία μας με τους άλλους είναι να τους πείσουμε να δεχτούν τις απόψεις μας ή να ενεργήσουν σύμφωνα με τις επιδιώξεις μας. Η προσπάθεια αυτή ασκείται με ένα σύνολο τεχνικών και πιο συγκεκριμένα με την επίκληση στη λογική, την επίκληση στο συναίσθημα του δέκτη, την επίκληση στο ήθος του πομπού, την επίκληση στην αυθεντία και την επίθεση στο ήθος του αντιπάλου . I. TPOΠOI ΠEIΘOYΣ α. Η επίκληση στη λογική αποβλέπει στην απόδειξη μιας ιδέας και υλοποιείται με τη χρήση επιχειρημάτων και τεκμηρίων, π.χ.:      Πρόσφυγες είναι όσοι αναγκάζονται να εγκαταλείψουν τον τόπο τους. Οι Έλληνες της Μικράς Ασίας και του Πόντου υποχρεώθηκαν να εγκαταλείψουν την πατρίδα τους. Άρα, ήταν πρόσφυγες. – Επιχείρημα είναι το οργανωμένο σύνολο προτάσεων που καταστρώνεται μέσα από μια διανοητική πορεία (συλλογισμός) προκειμένου να βεβαιωθεί η ορθότητα μιας ιδέας (π.χ.: Κάθε διαίρεση που αφήνει υπόλοιπο μηδέν είναι τέλεια. Η διαίρε- ση 9:4 δεν αφήνει υπόλοιπο μηδέν. Άρα, η διαίρεση 9:4 δεν είναι τέλεια ) . Ορθό θεωρείται το επιχείρημα που είναι έγκυρο , δηλαδή το συμπέρασμά του βγαίνει με λογικά αναγκαίο τρόπο, και αληθές , δηλαδή οι προτάσεις του ανταποκρίνο­ νται στην πραγματικότητα, (π.χ.: Όλοι οι άνθρωποι είναι θνητοί. Ο Σωκράτης είναι άνθρωπος. Άρα, ο Σωκράτης είναι θνητός ) . Αντίθετα, το επιχείρημα που δεν είναι έγκυρο ή αληθές θεωρείται λαθεμένο (π.χ.: Όταν βρέχει, υπάρχουν σύννεφα. Τώρα υπάρχουν σύννεφα. Άρα, τώρα βρέχει ) . Τα επιχειρήματα που μοιάζουν έγκυ­ ρα χωρίς στην πραγματικότητα να είναι ονομάζονται παραλογικοί συλλογισμοί , και όσα απ’ αυτά οφείλονται σε λογικό σφάλμα του πομπού λέγονται παραλο- γισμοί , ενώ όσα οφείλονται στην προσπάθεια του πομπού να παραπλανήσει τον δέκτη λέγονται σοφίσματα . – Τεκμήρια ονομάζονται τα πρόσθετα αποδεικτικά στοιχεία (παραδείγματα, γνώμες ειδικών, στατιστικά στοιχεία, δεδομένα ερευνών, αλήθειες) που χρησιμοποιούνται για τη στήριξη των επιχειρημάτων (π.χ. Ο ουρανός είναι αρκετά συννεφιασμένος και μάλλον θα βρέξει. Άλλωστε αυτό προέβλεψε και η Μετεωρολογική Υπηρεσία ) .