Νέα Ελληνικά (Γ' τάξη ΕΠΑΛ)

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΘΕΩΡΙΑΣ 18 N E A E Λ Λ Η Ν Ι Κ Α Γ΄ 3 ΠΕΡΙΛΗΨΗ Η περίληψη * αποτελεί μια απ’ τις κύριες μορφές πύκνωσης λόγου, μέσα απ’ την οποία επιδιώκεται ο έλεγχος της ικανότητας: α. κατανόησης του κειμένου και συνοπτικής απόδοσης των κύριων νοημάτων του, β. πληροφόρησης των άλλων σχετικά με το περιεχόμενο του κειμένου, γ. διάκρισης του σημαντικού απ’ το λιγότερο σημαντικό ή το ασήμαντο τόσο στο περιεχόμενο όσο και στη μορφή του κειμένου, δ. παραγωγής ενός καλοδομημένου και συνεκτικού νέου κειμένου.       Η ανταπόκριση σ’ όλες αυτές τις παραμέτρους προϋποθέτει μεθοδική εργασία, που διακρίνεται σε τρία βασικά στάδια (προετοιμασία, συγγραφή, έλεγχος) και ορίζεται από ένα σύνολο κανόνων. Ας δούμε τους σημαντικότερους ανάμεσά τους: α. Προετοιμασία – Προσεκτική μελέτη του κειμένου και εύρεση του νοηματικού του κέντρου· – εντοπισμός των κύριων ιδεών κάθε παραγράφου, διάκρισή τους απ’ τις δευτε­ ρεύουσες ιδέες και επιγραμματική απόδοσή τους με τη μορφή πλαγιότιτλων· – κατανόηση του τρόπου οργάνωσης του κειμένου και των νοηματικών σχέσεων που υπάρχουν μεταξύ των ιδεών· – αναγνώριση του είδους του κειμένου (άρθρο, δοκίμιο, μελέτη κτλ.), ώστε να επι­ λεγεί η κατάλληλη φράση για την αναφορά στον συγγραφέα του (ο συγγραφέας, ο αρθρογράφος, ο συντάκτης του δημοσιεύματος / του κειμένου κτλ.). β. Συγγραφή Ως προς το περιεχόμενο : – δήλωση του νοηματικού κέντρου του κειμένου στην πρώτη περίοδο της περί­ ληψης (« Θέμα του κειμένου / του άρθρου κτλ., «ο συγγραφέας / ο αρθρογράφος αναπτύσσει το θέμα / πρόβλημα » κτλ. ). – ακριβής διατύπωση των κύριων ιδεών του κειμένου και όσων από τις δευτε­ ρεύουσες είναι απαραίτητες για την εξασφάλιση της νοηματικής πληρότητας της περίληψης· * Για χαρακτηριστικά παραδείγματα βλ. τις περιλήψεις που προτείνουμε σε όλα τα κείμενα του σχο­ λικού βιβλίου.