Μπροστά σε αλλότριο ρόπτρο

| 27 400 περίπου στίχοι ενός σατυρικού δράματος σε πάπυρο της Οξυρρύγχου με τίτλο Ἰ χνευτα ὶ ή Ἰ χνευτα ὶ σάτυροι . Οι επτά πλήρεις τραγωδίες είναι έργα της ωριμότητάς του και είναι κατά χρονολογική σειρά οι εξής: Α ἴ ας, Ἀ ντιγόνη, Τρα- χίνιαι, Ο ἰ δίπους Τύραννος, Ἠ λέκτρα, Φιλοκτήτης, Ο ἰ δίπους ἐ π ὶ Κολων ῷ . Στο έργο του Σοφοκλή κυριαρχεί το πρόβλημα της ηθικής τάξης. Κέντρο του τραγικού του σύμπαντος είναι ο άνθρωπος. Για να κριθούν οι ανθρώπινες πρά- ξεις χρειάζεται να αναζητηθούν τα βαθύτερα κίνητρα και η εσωτερική διάθεση των προσώπων που τις διέπραξαν. Η αλήθεια αποκαλύπτεται στη σύγκρουσή της με την άγνοια. Οι τραγωδίες του Σοφοκλή παρουσιάζουν λίγους χαρακτήρες, εντυπωσια- κούς όμως για τη δύναμη και την αποφασιστικότητά τους. Οι ήρωές του, μέσα από τα προτερήματα ή τα ελαττώματά τους και σε συνδυασμό με κάποια συ- γκεκριμένα γεγονότα, οδηγούνται στην τραγική τους μοίρα με μεγάλη οικονομία, πυκνότητα και δραματική αποτελεσματικότητα. Δεν έχουν τις τιτανικές διαστά- σεις των ηρώων του Αισχύλου, ούτε είναι καθημερινοί άνθρωποι, όπως συμβαί- νει στον Ευριπίδη. Είναι γενναιότεροι από τον μέσο άνθρωπο και παλεύουν χωρίς καμιά βοήθεια, μέσα στη μοναξιά που επιβάλλεται από τον ηρωισμό και τη βούλησή τους. Ηαλύγιστη δύναμη και η συναίσθηση ότι εκτελούν το καθήκον τους τούς καθιστά μεγαλειώδεις και εξιδανικευμένους, ο ἵ ους δε ῖ ε ἶ ναι , σύμφω- να με την ηθική και αισθητική δεοντολογία. Μ’ αυτόν τον τρόπο οι θεατές ανα- γνωρίζουν σ’ αυτούς τις δικές τους αρετές και τα δικά τους πάθη. Αντίθετα, τα δευτερεύοντα πρόσωπα εμφανίζονται διαφορετικά από τους ήρωες. Οι βασικότερες καινοτομίες που επέφερε ο Σοφοκλής στην τραγωδία είναι οι εξής: α) Αύξησε τον αριθμό των υποκριτών από 2 σε 3, πράγμα που βοήθησε στην αύξηση του αριθμού των ρόλων αλλά και της ποικιλίας των μεταξύ τους σχέσεων. Έτσι, διευρύνθηκε το φάσμα της δραματικής σύγκρουσης, η πλοκή έρρεε με μεγαλύτερη άνεση και οι καταστάσεις έγιναν πιο σύνθετες. β) Αύξησε τον αριθμό των χορευτών από 12 σε 15, πράγμα που έκανε συμμετρικότερη την παράταξη του χορού (2 ημιχόρια από 6 μέλη, 2 αρχηγοί των ημιχορίων και ο κορυφαίος του χορού, ο οποίος μπορούσε έτσι να μεταβληθεί κατά κάποιον τρόπο και σε τέταρτο υποκριτή, επαυξάνοντας έτσι τις δυνατότητες του δρα- ματικού διαλόγου). Παράλληλα μείωσε την έκταση των χορικών και αύξησε τα διαλογικά μέρη. γ) Κατάργησε το «τετραλογε ῖ σθαι» (τη στενή πλοκή και συνέχεια του μύθου ανάμεσα στα τέσσερα δράματα που παρουσίαζε κάθε ποιητής στους δραματικούς αγώνες) και εισήγαγε το «δρ ᾶ μα πρ ὸ ς δρ ᾶ μα ἀ γωνίζεσθαι», δη- λαδή τη χαλαρότερη σύνδεση των έργων κάθε τετραλογίας, έτσι που το καθένα από αυτά να μπορεί να αυτονομηθεί. Αυτό συνετέλεσε στην αυστηρότερη ορ- γάνωση κάθε δράματος και σε συνεκτικότερη παρουσίαση της δράσης. δ) Ει-