Μικρή ιστορία περί των πάντων (σχεδόν)

ΜΙΚΡΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΠΕΡΙ ΤΩΝ ΠΑΝΤΩΝ (ΣΧΕΔΟΝ) 32 Ο Rees υποστηρίζει ότι υπάρχουν συγκεκριμένα έξι αριθμοί που διέπουν το σύμπαν μας, και ότι, αν ένας οποιοσδήποτε από αυτούς ήταν έστω και ελαφρά διαφορετικός, τα πράγματα δεν θα ήταν όπως είναι τώρα. Για παράδειγμα, η ύπαρξη ενός σύμπαντος με τη μορφή που έχει το δικό μας προϋποθέτει τη μετατροπή του υδρογόνου σε ήλιον μ’ έναν σαφώς καθορισμένο τρόπο – συγκεκριμένα, με έναν τρόπο που μετατρέπει το 0,7% της μάζας του σε ενέργεια. Αν αυτή η τιμή ελαττω­ νόταν ανεπαίσθητα –ας πούμε από 0,7% σε 0,6%–, θα ήταν αδύνατον να λάβει χώρα ο οποιοσδήποτε μετασχηματισμός: το σύμπαν θα απο­ τελούνταν από υδρογόνο και τίποτα άλλο. Αν πάλι αυτή η τιμή αυξα­ νόταν ανεπαίσθητα –στο 0,8%–, η μεταστοιχείωση θα ήταν τόσο φρε­ νήρης ώστε το υδρογόνο θα είχε εκλείψει από καιρό. Και στις δύο περιπτώσεις, ακόμα και με την πιο ανεπαίσθητη μεταβολή των αριθμών, το σύμπαν, όπως το γνωρίζουμε και είναι αναγκαίο για τη δική μας ύπαρξη, δεν θα υπήρχε. Θα πρέπει να αναφέρω ότι όλα είναι όπως ακριβώς πρέπει προς το παρόν . Μακροπρόθεσμα, η βαρύτητα μπορεί να αποδειχθεί υπερβολι­ κά ισχυρή και κάποια μέρα να σταματήσει την επέκταση του σύμπαντος, αναγκάζοντάς το να καταρρεύσει μέσα στον εαυτό του, μέχρις ότου συρρικνωθεί σε ένα νέο σημείο ιδιομορφίας, ενδεχομένως εκκινώντας την ίδια διαδικασία από την αρχή. Από την άλλη, θα μπορούσε να αποδειχθεί υπερβολικά ασθενής και το σύμπαν να συνεχίσει την κούρ­ σα διαστολής του μέχρι τα πάντα να βρεθούν τόσο μακριά το ένα από το άλλο, ώστε να μην υπάρχει πλέον πιθανότητα υλικών αλληλεπιδρά­ σεων. Το σύμπαν τότε θα καταστεί ένας τόπος αδρανής, νεκρός αλλά ιδιαίτερα ευρύχωρος. Η τρίτη εκδοχή είναι πως η βαρύτητα είναι ακρι­ βώς αυτή που πρέπει –«κρίσιμη πυκνότητα» είναι ο όρος που χρησι­ μοποιούν οι κοσμολόγοι–, οπότε θα διατηρήσει το σύμπαν στις σωστές διαστάσεις και τα πράγματα θα συνεχίσουν να εξελίσσονται αενάως. Σε στιγμές ελαφρότητας, οι κοσμολόγοι περιγράφουν την κατάσταση αυτή ως το «φαινόμενο Goldilocks» 3 – ότι όλα είναι όπως ακριβώς 3 Η Goldilocks (Χρυσομαλλούσα) είναι η ηρωίδα του παραμυθιού «Τα τρία αρκουδάκια». Η Χρυσομαλλούσα επισκέπτεται το σπίτι τους και δοκιμάζει