Μήτρα: Εκεί που αρχίζουν όλα

ΜΗΤΡΑ 23 ροια) – τρομακτική εμπειρία για τους νέους γονείς, που συχνά είναι παντελώς απροετοίμαστοι. Όταν εργαζόμουν ως μαία σε θάλαμο μεταγεννητικής φροντίδας, είχα συνηθίσει να έρχονται νέες μητέρες, χλωμές και έντρομες, κάθε ώρα της ημέρας και της νύχτας, και να μου δείχνουν διάφορα απίθανα υπολείμματα του τοκετού –ένα πήγμα αίματος σε μια φυλαγμένη σερ- βιέτα, ένα κομμάτι από τα ράμματα που είχε πιαστεί στο εσώρουχό τους–, τίποτα όμως δεν προκαλούσε τόσο πανικό όσο η μικρούτσικη πάνα με τον ροδαλό λεκέ. «Η κόρη μου αιμορραγεί» αναφωνούσαν αμήχανες κι ανήσυχες μαζί, και συχνά με ουκ ολίγη αηδία. Αυτό που είχαν παρατηρήσει οι εν λόγω νέες μητέρες ήταν μια κανονική φυσιολογική διαδικασία, για την οποία όμως κανείς δεν τις είχε προειδοποιήσει – όπως και για τόσα άλλα πράγματα της γυναι- κείας ζωής. Οι μητρικές ορμόνες της κύησης προκαλούν μια προσω- ρινή πάχυνση του υμένα της λιλιπούτειας μήτρας της κόρης και, όταν μετά τη γέννα τα επίπεδα αυτών των κληρονομημένων οιστρογόνων και της προγεστερόνης ελαττώνονται, ο μικρούλης υμένας αποπίπτει και αποβάλλεται από το σώμα του βρέφους με τη μορφή ουσιαστικά μιας μίνι περιόδου (απλώς χωρίς ωάριο και τη δυνατότητα κύησης). Συχνά μια σύντομη εξήγηση αρκεί για να καθησυχάσει τη νέα μητέρα γι’ αυτό το φυσιολογικό, από βιολογική άποψη, συμβάν που υπέστη η κόρη της. Ταυτόχρονα όμως αυτή η συζήτηση, και το γεγονός ότι χρειά­ ζεται να γίνει, μας υπενθυμίζουν ότι τα γυναικεία σώματα, ήδη από την αρχή της ζωής τους, αποτελούν αντικείμενα άγνοιας, φόβου, δυσάρεστου ξαφνιάσματος και ντροπής. Ωστόσο, δεν χρειάζεται να είναι έτσι – σε πολλές περιπτώσεις, η εξήγηση είναι πολύ πιο απλή απ’ την όποια φρίκη φαντάζεται κανείς λόγω του κενού γνώσης, που τόσο εύκολα καλύπτεται. Αυτή η ιστορία όμως είναι πολύ παλιά και ακολουθεί τις γυναίκες κυριολεκτικά από τη γέννηση ως τον θάνατο. Η επιστήμη, αντί να εξετάσει την πραγματική μορφή και λειτουργία της μήτρας –μπερδεμένη, απρόβλεπτη και ενίοτε αηδιαστική– προτιμούσε για πάρα πολύ καιρό να φαντάζεται τη μη κυοφορούσα μήτρα ως κά- ποιου είδους κρυστάλλινη σφαίρα –άσπιλη και αμόλυντη–, ένα αδρανές