Μήτρα: Εκεί που αρχίζουν όλα

ΜΗΤΡΑ 22 σκέψη της μήτρας ενός μωρού, σου ζητώ κατ’ αρχάς να ανεχτείς για λίγο τη δυσφορία και να αναρωτηθείς: Γιατί να μη σκεφτούμε την ανα- τομία και τη φυσιολογία ενός οργάνου στη νεογνική του κατάσταση; Στο θηλυκού γένους νεογνό, η μικροσκοπική μήτρα είναι απλώς ένα όργανο. Δεν είναι ακόμη γόνιμη, δεν έχει δυνατότητα τεκνοποίησης, δεν υπόκειται ακόμη στα τόσα πρότυπα, ταμπού και συναισθήματα που της προβάλλουμε αργότερα, ούτε διέπεται από κοινωνικούς κανόνες και τους αναρίθμητους νόμους με τους οποίους θα ρυθμίσουμε και θα περιορίσουμε σύντομα τις λειτουργίες της. Το όργανο αυτό –λείο, ρο- δαλό, φρέσκο κι ολοζώντανο– απλώς υπάρχει και δονείται με τους παλμούς της κατόχου της, ουδέτερο και αθόρυβο όσο κι οι πνεύμονες ή το ήπαρ. Όσο φανταζόμαστε τη νεογνική μήτρα, να πω ότι, κατά τη γνώμη μου, η δυσφορία που ίσως νιώθουμε αποκαλύπτει περισσότερα για τη «σεξουαλικοποίηση» από την κοινωνία μας των κοριτσιών και των νεαρών γυναικών παρά για το ίδιο το όργανο. Σκεπτόμενοι τη βρεφική μήτρα, βρισκόμαστε μια ανάσα από τον νεογνικό κόλπο (που επίσης απλώς υπάρχει , κάνει ό,τι κάνει χωρίς να ενοχλεί κανέναν) και, σε έναν κόσμο στον οποίο σεξουαλικοποιούμε και βάζουμε σε στερεο- τυπικά καλούπια τα κορίτσια σε όλο και μικρότερη ηλικία, τέτοιες σκέ- ψεις είναι δυνατό να ξυπνήσουν οργή, λαγνεία και ντροπή. Στις σελίδες αυτού του βιβλίου όμως, είμαστε έτοιμοι να εξετάσουμε τη μήτρα σε αδρανή κατάσταση –ακόμα και τη νεογνική, που κουρνιάζει στη μικρή λεκάνη– με καθαρή, ερευνητική και ψύχραιμη ματιά. Όπως μπορεί κανείς να φανταστεί, οι μελέτες της νεογνικής μήτρας είναι λίγες συγκριτικά με εκείνες της ώριμης, ενήλικης μήτρας. Οι λι- γοστές εργασίες συνήθως κάνουν μια σύντομη αναφορά στο μέγεθος και το σχήμα του οργάνου, παρά στο τι συμβαίνει σε αυτό, επομένως θα ξεκινήσουμε με τις απλές διαστάσεις: η βρεφική μήτρα έχει σχήμα σωλήνα ή είναι πλατύτερη στο κάτω μέρος, αντί της κλασικής ενήλικης μορφής (ανεστραμμένο δάκρυ), έχει μήκος 2,5-4,5 εκ. και πάχος πε- ρίπου 1 εκ. 1 Κατά τις πρώτες ώρες μετά τη γέννηση, τα οιστρογόνα και η προγεστερόνη της μητέρας επιδρούν ακόμη σε έναν βαθμό στη νεο- γνική μήτρα και τον υμένα που την επενδύει, αλλά τα επίπεδά τους μειώνονται βαθμιαία κατά την πρώτη εβδομάδα ζωής, με αποτέλεσμα να εμφανίζεται σε πολλά νεογνά κολπική αιμορραγία (ψευδοεμμηνόρ-