Μην πεις λέξη: Βία και προδοσία στη Βόρεια Ιρλανδία - Η κρυφή ιστορία του IRA

ΚΆΤΙ ΑΠΛΌ, ΑΓΝΌ, ΑΤΌΦΙΟ 27 τεσταντών και 500.000 καθολικών, και είναι αλήθεια πως οι καθολικοί ήταν τα θύματα σημαντικών διακρίσεων: αποκλείονταν συχνά από τις καλές δουλειές και τα καλά σπίτια, και επίσης από την πολιτική ισχύ που θα τους επέτρεπε να βελτιώσουν τις συνθήκες της ζωής τους. Η Βόρεια Ιρλανδία διέθετε το δικό της αποκεντρωμένο πολιτικό σύστημα, με τη βάση του στο Στόρμοντ, στα προάστια του Μπέλφαστ. Για μισό αιώνα, 55 κανείς καθολικός δεν είχε αποκτήσει κυβερνητικό αξίωμα. Καθώς αποκλείονταν από τις δουλειές στα ναυπηγεία και από άλλα καλά πόστα, οι καθολικοί αναγκάζονταν να μεταναστεύσουν στην Αγγλία, την Αμερική ή την Αυστραλία, ψάχνοντας για τις δουλειές που δεν μπορούσαν να εξασφαλίσουν στην πατρίδα τους. Ο ρυθμός γεννήσεων ανάμεσα στους καθολικούς ήταν ο διπλάσιος από αυτόν των προτεστα­ ντών – όμως κατά τις τρεις δεκαετίες που προηγήθηκαν της πορείας στο Ντέρι, ο καθολικός πληθυσμός 56 είχε ουσιαστικά παραμείνει στάσιμος, καθώς πολλοί άνθρωποι δεν είχαν άλλη επιλογή παρά να μεταναστεύ­ σουν. Έχοντας εντοπίσει στη Βόρεια Ιρλανδία την ύπαρξη ενός συστήματος κοινωνικού διαχωρισμού που ήταν παρόμοιος με τις φυλετικές διακρί­ σεις στις ΗΠΑ, οι νεαροί που συμμετείχαν στην πορεία είχαν επιλέξει να ακολουθήσουν πιστά το μοντέλο του αμερικανικού κινήματος για τα πολιτικά δικαιώματα. 57 Είχαν μελετήσει την πορεία, το 1965, του δρα Μάρτιν Λούθερ Κινγκ και άλλων ηγετών από τη Σέλμα μέχρι το Μο­ ντγκόμερι της Αλαμπάμα. Καθώς σιγοπερπατούσαν 58 μέσα στο Μπέλ­ φαστ, τυλιγμένοι με τα παλτά τους και πιασμένοι αλαμπρατσέτα, κρα­ τούσαν πινακίδες με την επιγραφή «Πορεία για τα Πολιτικά Δικαιώμα­ τα» και τραγουδούσαν το «We Shall Overcome». Στην πορεία βρισκόταν και η Ντολόρς Πράις, που συμμετείχε στις διαμαρτυρίες μαζί με την αδερφή της τη Μάριαν. Έχοντας κλείσει τα 18, 59 η Ντολόρς ήταν νεότερη από τους περισσότερους συμμετέχοντες στην πορεία, πολλοί από τους οποίους ήταν φοιτητές. Είχε πια γίνει μια αξιοπρόσεκτα όμορφη νεαρή κοπέλα, με βαθυκόκκινα μαλλιά, μπλε-πρά­ σινα μάτια που άστραφταν και ανοιχτόχρωμες βλεφαρίδες. Η Μάριαν ήταν μερικά χρόνια μικρότερη, αλλά ήταν αχώριστες. Στην Αντερσον­ στάουν, όλοι τις ήξεραν ως «τα κορίτσια του Άλμπερτ». 60 Ήταν τόσο