Μέρα / Νύχτα: Ταξίδια στο σκιπτόριο & Άνθρωπος στο σκοτάδι

P A U L A U S T E R 12 σηκώνει τα μάτια μια στιγμή, βλέπει τον τοίχο, βλέπει το κομμάτι της ταινίας πάνω στον τοίχο, και προφέρει τη λέ­ ξη τοίχος με μαλακή φωνή. Αυτό που δεν είναι γνωστό για την ώρα είναι αν διαβάζει τη λέξη στο κομμάτι της ταινίας ή αν απλώς αναφέρεται στον ίδιο τον τοίχο. Ενδεχομένως να έχει ξεχάσει να διαβάζει αλλά να εξακολουθεί ν’ ανα­ γνωρίζει τα πράγματα γι’ αυτό που είναι και να μπορεί να τα κατονομάσει ή, αντίθετα, να έχει χάσει την ικανότητα να αναγνωρίζει τα πράγματα γι’ αυτό που είναι αλλά να εξακολουθεί να ξέρει να διαβάζει. Φοράει μπλε και κίτρινη ριγέ βαμβακερή πιτζάμα, και τα πόδια του είναι μέσα σε ένα ζευγάρι μαύρες δερμάτινες παντόφλες. Δεν του είναι σαφές το πού ακριβώς βρίσκε­ ται. Στο δωμάτιο, ναι, αλλά σε τι κτίριο βρίσκεται το δω­ μάτιο; Σε σπίτι; Σε νοσοκομείο; Σε φυλακή; Δεν θυμάται πόσο καιρό βρίσκεται εδώ ή τη φύση των συνθηκών που επέφεραν τη μετακίνησή του σε αυτό το μέρος. Ίσως να βρίσκεται εδώ από πάντα· ίσως εδώ να ζει από τη μέρα που γεννήθηκε. Αυτό που γνωρίζει είναι ότι την καρδιά του τη γεμίζει μια ακατασίγαστη αίσθηση ενοχής. Την ίδια ώρα, δεν μπορεί παρά να αισθάνεται θύμα μιας τρο­ μερής αδικίας. Υπάρχει ένα παράθυρο στο δωμάτιο, το στόρι όμως είναι κατεβασμένο, και απ’ ό,τι μπορεί να θυμηθεί δεν έχει κοι­ τάξει ακόμη έξω. Ομοίως και με την πόρτα και το λευκό της πορσελάνινο πόμολο. Είναι κλειδωμένος, ή έχει το ελεύθερο να πηγαινοέρχεται κατά βούληση; Ακόμη δεν έχει ερευνήσει το ζήτημα – διότι, όπως ειπώθηκε στην παραπάνω παράγραφο, ο νους του είναι αλλού, έρμαιο του