Μεγαλώνοντας παιδιά βήμα βήμα 3: Η εποχή της εξερεύνησης

στο κρύο, κατακλυζόταν από θλίψη. Ύστερα από ένα διάστη- μα οι γονείς του δεν κατάφερναν πια να το πάρουν στο αυ- τοκίνητο και να πάνε σπίτι. «Είναι σκοτάδι» είπε το αγόρι με απόγνωση, μια ημέρα που πήγε να το πάρει ο πατέρας του. «Δεν σου αρέσει το σκοτάδι;» το ρώτησε εκείνος. Θα μπο- ρούσε εύκολα να αγνοήσει το πρόβλημα μέσα στο τσουχτε- ρό κρύο και να πει, για παράδειγμα: «Ναι, αλλά έτσι είναι τα βράδια. Έλα τώρα, πρέπει να πάμε σπίτι». Αντί γι’ αυτό όμως ο πατέρας κάθισε δίπλα στο παιδί στα σκαλιά. «Ξέρεις κάτι, κι εμένα το σκοτάδι δεν μου πολυαρέσει. Όμως είμαι σίγου- ρος πως δεν είναι επικίνδυνο, και αύριο θα φωτίσει ξανά. Θα προσπαθήσω να έρθω να σε πάρω πριν σκοτεινιάσει αύριο, και έτσι θα το δούμε να πέφτει μαζί». Ήταν καλό να δουν μαζί να σκοτεινιάζει και αυτό έλυσε το πρόβλημα. Ο πατέρας είχε δει το συναίσθημα, είχε κατα- λάβει από πού προερχόταν, είχε βοηθήσει το παιδί να το κάνει λόγια, ανοίγοντάς του έτσι έναν δρόμο να προχωρήσει παρακάτω, μέσα από το σκοτάδι. Να νιώθεις πως σε βλέπουν και σε καταλαβαίνουν είναι καλό συναίσθημα για όλους τους ανθρώπους, ιδιαίτερα για αυτούς που είναι «καινούργιοι». Τα παιδιά έχουν ανάγκη να προσπαθούμε να ξετυλίξουμε το κουβάρι των εμπειριών τους, να θέλουμε να συμμετέχουμε και να είμαστε μαζί τους, να δεχόμαστε όλα τα συναισθήματα που μπορεί να γεννη- θούν. Πρέπει λοιπόν να δείχνετε στο παιδί πως βλέπετε και καταλαβαίνετε, πως του λέτε με κάποιον τρόπο: «Όλα είναι εντάξει. Κι εγώ είμαι κοντά σου». Όσο περισσότερο ένα παιδί νιώθει πως ο κόσμος είναι ένα ασφαλές μέρος όπου όλα του τα συναισθήματα έχουν θέση, τόσο καλύτερα θα τα πάει στη ζωή του. 38