Μάρξ και μαρξισμός

Ο ΝΕΑΡΌΣ ΚΑΡΛ 45 μουνιστική κοινωνία –μια «Νέα Ιερουσαλήμ»– στην καρδιά της Ευρώπης, με μπροστάρισσες επίσης τη Γαλλία και τη Γερμανία, όπου θα καταργούνταν η εκμετάλλευση και οι μηχανές θα απε- λευθέρωναν την ανθρωπότητα από τον μόχθο και θα επέτρεπαν την πλήρη κοινωνική ισότητα. Ακολουθώντας τα βήματα ενός άλλου Νεαρού Εγελιανού, του Άουγκουστ Τσεσκόφσκι, ο Χες υποστήριζε ότι η φιλοσοφία του Χέγκελ απαιτούσε πλέον δρά- ση (ή «πρακτική») για να δημιουργήσει ένα νέο μέλλον και δεν διαμόρφωνε απλώς εικασίες για το νόημα της ιστορίας. 40 Το 1843, ο Χες πλέον «ασχολούνταν αποκλειστικά με τη φιλοσοφική ανάπτυξη του κομμουνισμού». 41 Προφήτευε ότι τη θέση της πολιτείας θα έπαιρνε μια «ενοποιημένη κοινωνική ζωή» που ορίζεται από τη συνεργασία μεταξύ των ατόμων. Σε ένα δοκίμιο περί χρημάτων (1845) περιέγραψε το υπάρχον εμπόριο ως έκφραση μιας αλλοτριωμένης ανθρωπότητας. Μια ζωηρή συζήτηση με τον Χες τον Οκτώβριο του 1842 κατέστησε τον Φρίντριχ Ένγκελς –που δεν ήταν ακόμα ο πνευματικός συνεργάτης του Μαρξ– «πολύ πρόθυμο κομμουνιστή». Ο ίδιος ο Μαρξ είχε συναντήσει τον Χες στην Ιατρική Λέσχη του Βε- ρολίνου στα μέσα του 1841. Αν και ο Μαρξ ήταν μόνο είκοσι τριών ετών, έξι χρόνια μικρότερός του, κέντρισε πολύ έντονα το ενδιαφέρον του Χες. Ο Χες τον αποκάλεσε « τον ένα και μο- ναδικό ίσως γνήσιο εν ζωή φιλόσοφο », γράφοντας ότι «συνδυά- ζει το κοφτερό πνεύμα με εμβριθώς σοβαρό φιλοσοφικό στο- χασμό». Πίστευε ότι ο Μαρξ «θα έδινε το τελειωτικό χτύπημα στη μεσαιωνική θρησκεία και πολιτική» και δήλωνε: «Φαντα- στείτε τον Ρουσό, τον Βολταίρο, τον Χόλμπαχ, τον Λέσινγκ, τον Χάινε και τον Χέγκελ συνδυασμένους όλους μαζί σε ένα πρό- σωπο. Και λέω συνδυασμένους , όχι ατάκτως ερριμμένους – και

RkJQdWJsaXNoZXIy MTY1MTE=