Μάρξ και μαρξισμός

Ο ΝΕΑΡΌΣ ΚΑΡΛ 27 από τις ομάδες τους, οι οποίες όλες επιθυμούσαν απεγνωσμέ- να να αριστεύσουν. Γι’ αυτούς το «νεαροί» σήμαινε ανήσυχοι, ριζοσπαστικοί, σκεπτικιστές, πρακτικοί. Έλπιζαν ότι η φιλοσο- φία θα μπορούσε να «γίνει πραγματικότητα», το οποίο σήμαινε ότι η σκέψη είχε νόημα μόνο αν κατέληγε σε δράση ή αλλιώς «πράξις * […] αλήθεια σε απτή δραστηριότητα ». 17 Αυτό θα γινόταν η κεντρική αρχή για τον Μαρξ, ο οποίος έγινε ενθουσιώδες μέλος της ομάδας πριν έρθει σε ρήξη μαζί τους γύρω στα 1845. Στο σημείο αυτό η θεολογία έγινε κομβικό πρόβλημα που δίχαζε τους οπαδούς του Χέγκελ. Οι Νεαροί Εγελιανοί ενδια- φέρονταν όλοι να ασχοληθούν με τον τρόπο που εξέταζε τη θρησκεία ο Χέγκελ. Οι Δεξιοί Εγελιανοί είχαν κυρίως σκοπό να τον υπερασπιστούν, θεωρώντας ότι το σύστημα του Χέγκελ αποδείκνυε τις αλήθειες του χριστιανισμού. Το βιβλίο που οδήγησε εντέλει τον Ένγκελς να αποβάλει τις θρησκευτικές του πεποιθήσεις, αυτό του θεολόγου Νταβίντ Στράους Ο βίος του Ιησού υπό κριτική εξέταση (1835), συνέβαλε επίσης και στην περαιτέρω απομάκρυνση άλλων Νεαρών Εγελιανών από την ορθοδοξία, με το σκεπτικό ότι ένα μεγάλο μέρος του πρώ- ιμου χριστιανισμού ήταν μυθολογικό και ότι, όπως όλες οι θρησκείες, αντανακλούσε την κοινότητα στην οποία είχε γεν- νηθεί. Κατέστη πολύ σύντομα σαφές ότι η κριτική κατά της θρησκείας ισοδυναμούσε με την υπονόμευση της ίδιας της πολιτείας. Όταν η Πρωσία άρχιζε να φαίνεται όλο και πιο αντιδραστική μετά την άνοδο στον θρόνο του Φρειδερίκου Γουλιέλμου Δ ’ το 1840 και αφού ο φιλόσοφος Φρίντριχ Σέ- λινγκ, που ήταν πολέμιος του Χέγκελ, άρχισε τις διαλέξεις στο * Ελληνικά στο πρωτότυπο.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTY1MTE=