Κωνσταντίνος Καραμανλής

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΚΑΡΑΜΑΝΛΗΣ: Η ΕΛΛΑΔΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΕΜΦΥΛΙΟ ΣΤΗ ΜΕΤΑΠΟΛΙΤΕΥΣΗ 54 μετεξελίξεων, της Εθνικής Ριζοσπαστικής Ένωσης (ΕΡΕ) τον Ιανουάριο του 1956 και της Νέας Δημοκρατίας (Ν.Δ.) τον Οκτώβριο του 1974. Στον πολιτικό λόγο του Καραμανλή ορι- σμένες συνέχειες είναι ευδιάκριτες σε όλη αυτή την πορεία, ενώ οι ασυνέχειες, διόλου ασήμαντες, προκύπτουν κυρίως από τις μεταβολές στο πολιτικό πλαίσιο. Η έννοια του έθνους είναι το ένα στοιχείο συνέχειας που διατρέχει το ιδεολογικό περίγραμμα και των δύο κομμάτων, της ΕΡΕ και της Ν.Δ. Έχει την έννοια του πολιτισμικού πλαι- σίου αναφοράς, της ταυτότητας. Το πολιτικό υπόβαθρο όμως και το πλαίσιο διαφοροποιούνται. Στον πολιτικό λόγο της συ- ντηρητικής παράταξης της προδικτατορικής περιόδου το έθνος αποκτά και μια πολιτική εργαλειακή χρήση, ταυτίζεται σε με- γάλο βαθμό με την έννοια της εθνικοφροσύνης, που σημαίνει μια εθνική συναίνεση, έναν εθνικό κορμό ο οποίος αποκλείει την Αριστερά, τους ηττημένους του εμφυλίου πολέμου. Ταυτό- χρονα αποτελεί και το κριτήριο αποδοχής ή όχι από την καθε- στωτική λογική, από τον καθεστωτικό πυρήνα και των μη κομ- μουνιστικών πολιτικών δυνάμεων, που συγκροτούν τον ευρύ και αδιαμόρφωτο έως το 1961 χώρο που αποκαλείται Κέντρο. Η αποδοχή του οποιουδήποτε κεντρώου σχήματος συναρτάται με τη στάση του έναντι της Αριστεράς. Αν διαφοροποιείται απ’ αυτήν γίνεται δεκτό ως εθνικόφρον, αν όχι, επικρίνεται ως συνοδοιπόρο. Το σχήμα αυτό είναι συνυφασμένο με την προ- δικτατορική περίοδο. 5 Το πραξικόπημα της 21ης Απριλίου 5 Για την προέλευση και εξέλιξη αυτής της διαίρεσης καθώς και τις νομικές και πολιτικές επιπτώσεις της βλ. Αλιβιζάτος, Οι πολιτικοί θεσμοί σε κρίση… , ό.π. , σ. 374-390, 555-600· Νικολακόπουλος, Κα- χεκτική δημοκρατία , ό.π ., σ. 154-159· Δ. Παπαδημητρίου, Από το λαό