Κοινωνιολογία Γ' Λυκείου (Ομάδα Προσανατολισμού Ανθρωπιστικών Σπουδών)

KEΦΑΛΑΙΟ ΘΕΩΡΙΑ ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑ | Γ΄ ΛΥΚΕΙΟΥ 13 1o 1η ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ 1.1 Η γέννηση της κοινωνιολογίας 1.1.1 Αντικείμενο της κοινωνιολογίας Α Συνοπτική παρουσίαση 1. Έννοιες-κλειδιά • κοινωνικό & ιστορικό πλαίσιο γέννησης της κοινωνιολογίας: Η κοινωνιολογία γεννήθηκε στη Δυτική Ευρώπη πριν από 150 χρόνια, ως απόρροια σημαντικών αλλα- γών στη ζωή των ανθρώπων εξαιτίας δύο επαναστάσεων: της γαλλικής και της βιομη- χανικής. (σελ. 13 * ) • μετασχηματισμός παραδοσιακών κοινωνικών δεσμών: Κατά την περίοδο αυτή, διαλύονται οι παραδοσιακοί κοινωνικοί δεσμοί, επηρεάζονται οι λειτουργίες της οικο- γένειας, δημιουργούνται νέες τεχνικές παραγωγής και αναδύονται νέες κοινωνικές τάξεις. (σελ. 13) • πρώτες επιτόπιες παρατηρήσεις & επιστημονική διερεύνηση κοινωνικών μετασχη- ματισμών: Οι πολιτικοί της εποχής ορίζουν επιτροπές που κάνουν επιτόπιες παρατη- ρήσεις και έρευνες, περιγράφοντας τη ζωή και τις συνθήκες εργασίας της νεοεμφανι- ζόμενης εργατικής τάξης. Παράλληλα, στοχαστές άρχισαν να ασχολούνται με την επιστημονική διερεύνηση των κοινωνικών μετασχηματισμών. (σελ. 13-14) • αντικείμενο της κοινωνιολογίας (κοινωνικά φαινόμενα, δράση και σχέσεις ατόμων και ομάδων, κοινωνικοί μετασχηματισμοί): Η κοινωνιολογία έχει ως αντικείμενο μελέ- της τα κοινωνικά φαινόμενα, τη δράση των κοινωνικών ομάδων, τις σχέσεις μεταξύ ατόμου και ομάδων, τις σχέσεις μεταξύ κοινωνικών ομάδων, τις κοινωνικές διαδικα- σίες και ειδικότερα τον μετασχηματισμό των κοινωνιών. (σελ. 14-15) Επεξηγηματικά σχόλια Κοινωνικό φαινόμενο: κάθε σχέση, συμβάν ή γεγονός ως αποτέλεσμα απλής επιρροής ή αλληλεπίδρασης ατόμων ή ατόμων-ομάδων, π.χ. το έγκλημα, ο ρατσισμός, ο σχολικός εκφοβισμός κτλ. Κοινωνικός μετασχηματισμός είναι η αλλαγή (μεταβολή) των στοιχείων της δομής ενός κοινωνικού σχηματισμού στην πορεία του χρόνου, π.χ. η εφαρμογή του αυτοματισμού στη σύγχρονη κοινωνία ως αποτέλεσμα της σύγχρονης τεχνολο- γίας και η επακόλουθη ανεργία που οφείλεται στην ανάπτυξή της. Κοινωνική διαδικασία είναι μια αλληλουχία γεγονότων, καταστάσεων ή ενεργει- ών που επαναλαμβάνονται και οδηγούν σε μια συγκεκριμένη κατάσταση ή σχέση ή φαινόμενο, π.χ. η εκβιομηχάνιση. * Οι αριθμοί παραπέμπουν στις σελίδες του σχολικού βιβλίου (Κοινωνιολογία Γ΄ Λυκείου, ΙΤΥΕ ΔΙΟΦΑΝΤΟΣ).