ΚΚΕ ΚΑΙ ΕΞΟΥΣΙΑ

31 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ Η απωθημένη μνήμη και τα βασανιστικά ερωτήματα Η ΙΣΤΟΡΙΟΓΡΑΦΊΑ ΠΟΥ ΑΦΟΡΆ τα χρόνια της δεκαετίας του 1940 παρουσιά­ ζει στις μέρες μας ιδιαίτερη ανάπτυξη. Ταυτόχρονα, βρίσκεται σε εξέλιξη η αποτύπωση της μνήμης των πρωταγωνιστών εκείνης της εποχής: εκδίδο- νται εκατοντάδες γραπτές μαρτυρίες που αναφέρονται σε αυτά τα χρόνια, ενώ μεγάλος είναι και ο αριθμός των δημοσιευμάτων στον αθηναϊκό, στον τοπικό Τύπο, καθώς και στα περιοδικά έντυπα των αντιστασιακών. Μελετώντας ένα μέρος από αυτά τα δημοσιεύματα, προέκυψαν ορισμέ- να βασανιστικά ερωτήματα, τα οποία θα διερευνηθούν στα επόμενα κεφά- λαια. Σύμφωνα με την έρευνά μας, δεν έχει επιτευχθεί η αναγκαία ώσμωση μνήμης και ιστοριογραφίας. Εάν υπήρχε αυτή η ώσμωση, οι διαμάχες που προκάλεσε η εμφάνιση του λεγόμενου αναθεωρητικού ρεύματος θα είχαν λιγότερη ένταση και θα υπήρχε μεγαλύτερη δυνατότητα ιστοριογραφικών συνθέσεων. Κατά τη γνώμη μας, η χρήση του όρου «αναθεωρητισμός» είναι ιδεολο- γικά φορτισμένη και συσκοτίζει τις αναζητήσεις μας για την πορεία και τα κενά της ιστοριογραφίας που ασχολείται με τα γεγονότα της δεκαετίας του 1940. Με βάση τις υπάρχουσες αρχειακές διαθεσιμότητες υπήρχαν θέμα- τα που έχουν ερευνηθεί εξαντλητικά (π.χ. ο ρόλος του βρετανικού παράγο- ντα) και άλλα που παρέμεναν εν πολλοίς αδιερεύνητα. 1 Ένα από αυτά ήταν ο βαθμός αποδοχής των νέων δομών εξουσίας που συγκροτούσε το KKE σε πολλές περιοχές της ορεινής Ελλάδας. Άλλωστε, μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του 1990 υπήρχαν ελάχιστα αρχειακά τεκμήρια που θα επέτρεπαν να γρα- φτούν επιστημονικές εργασίες για την κυριότερη πολιτική δύναμη που