Το κήρυγμα της φωτιάς

[ 13 ] πάντα. Δυσκολευόμενοι να την περιγράψουν, οι επιζήσαντες κατά πάσα πιθανότητα κατέληγαν αποκλεισμένοι, όπως κι εγώ, σε εκείνο το μέρος όπου στερεύουν οι λέξεις και αρχίζει ο ήχος. Η έκρηξη θρυμμάτισε τον χρόνο. Μέσα σε μια στιγμή διαί- ρεσε δια παντός τον χρόνο στο Πριν και στο Μετά. Τώρα, εκα- τοντάδες χρόνια αργότερα, στο Μετά, δεν υπήρχαν επιζώντες ούτε μαρτυρίες. Μόνο οι Διορατικοί, όπως εγώ, μπορούσαμε να την αντιληφθούμε, φευγαλέα, μια στιγμή πριν το ξύπνημα ή όταν μας έστηνε ενέδρα στα κλάσματα του δευτερολέπτου ενός βλεφαρίσματος: τη λάμψη, τον ορίζοντα ν’ αρπάζει φωτιά σαν χαρτί. Οι μόνες ιστορίες για την έκρηξη υπήρχαν στα τραγούδια των βάρδων. Όταν ήμουν μικρή, ο βάρδος που περνούσε από το χωριό κάθε φθινόπωρο τραγουδούσε για άλλα έθνη, πέρα απ’ τη θάλασσα, που έστειλαν τη φλόγα απ’ τον ουρανό, και για τη ραδιενέργεια και τον Μακρύ Χειμώνα που ακολούθησε. Πρέπει να ήμουν οχτώ, εννιά ετών όταν, στο παζάρι του Χέιβεν, ο Ζακ κι εγώ ακούσαμε μια μεγαλύτερη σε ηλικία τροβαδούρο, με γκρίζα σαν τον πάγο μαλλιά, να τραγουδά την ίδια μελωδία με διαφορετικούς στίχους. Το ρεφρέν για τον Μακρύ Χειμώνα ήταν ίδιο, όμως δεν ανέφερε πουθενά τα άλλα έθνη. Κάθε στροφή που τραγουδούσε περιέγραφε τη φωτιά και πώς είχε καταβρο- χθίσει τα πάντα. Όταν τράβηξα το χέρι του πατέρα μου και τον ρώτησα, εκεί- νος ανασήκωσε τους ώμους. Είπε ότι υπήρχαν πολλές παραλ- λαγές του τραγουδιού. Τι σημασία είχε; Αν κάποτε υπήρχαν άλλοι τόποι, πέρα απ’ τη θάλασσα, τώρα πια είχαν χαθεί, όπως επιβεβαίωναν όσοι ναυτικοί κατάφερναν να επιστρέψουν. Οι περιστασιακές φήμες για το Αλλού, για χώρες πέρα από τη θάλασσα, ήταν αυτό ακριβώς: εξίσου αφερέγγυες με τις φήμες για ένα νησί όπου οι Ωμέγα ζούσαν ελεύθεροι από την καταπίε-