Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας Γ' Γυμνασίου

1 5 K E I M E N A N E O E Λ Λ Η Ν Ι Κ Η Σ Λ Ο Γ Ο Τ Ε Χ Ν Ι Α Σ Γ΄ Γυμνασίου ΝΑ ΜΟΥ ΤΟ ΠΑΡΕΙΣ, ΥΠΝΕ ΜΟΥ • ΚΟΙΜΗΣΟΥ ΑΣΤΡΙ ασφάλεια του παιδιού της. Αν και μεγάλος πια ο γιος, και μάλιστα «αντρειωμέ- νος», η απουσία του επί τρία μερόνυχτα ανησυχεί τη μητέρα του, καθώς αμέλησε να την ενημερώσει για το έργο που είχε αναλάβει. Παράλληλα, τα επίθετα που χρησιμοποιεί ο κυρ Βοριάς στον τελευταίο στίχο για να χαρακτηρίσει το παιδί που φύλαγε (χρυσόν ) και την κούνια του ( αργυρή ) δηλώνουν μεταφορικά την αξία που έχει κάθε παιδί για τη μάνα του. Τεχνικές αφήγησης – Εκφραστικοί τρόποι/μέσα [Η ποιητική αφήγηση] Στους τέσσερις πρώτους στίχους η μητέρα απευθύνεται στον Ύπνο σε β’ πρόσωπο καλώντας τον να αποκοιμίσει το παιδί της. Στους δύο επόμενους στίχους έχουμε τρι- τοπρόσωπη αφήγηση από έναν αμέτοχο στα δρώμενα παρατηρητή, που μας ενημε- ρώνει για το τέλος της αποστολής των «φρουρών» και την επιστροφή του κυρ Βοριά στο σπίτι του. Η αφήγηση διακόπτεται από τον διάλογο ανάμεσα στον κυρ Βοριά και τη μάνα του. Οι εναλλαγές αυτές προσδίδουν αμεσότητα, ζωντάνια και δραματικότη- τα στην ποιητική αφήγηση. Ο αφηγηματικός χρόνος εξελίσσεται ευθύγραμμα, καθώς όλα τα γεγονότα παρουσιάζονται στη φυσική τους διαδοχή. [Γλώσσα – Ύφος – Στιχουργική] Η γλώσσα είναι απλή δημοτική. Το ύφος λιτό και πυκνό, με σύνταξη παρατακτική και λόγο που στηρίζεται στο ρήμα και το ουσιαστικό. Από την άποψη της στιχουργικής, ο στίχος είναι ιαμβικός δεκαπεντασύλλαβος παροξύτονος (εναλλαγή μιας άτονης και μιας τονισμένης συλλαβής) και απουσιάζει η ομοιοκαταληξία. [Εκφραστικοί τρόποι] • Προσωποποιήσεις: ο Ύπνος, ο Ήλιος, ο αϊτός, ο κυρ Βοριάς, τ’ άστρι, το φεγγάρι και ο αυγερινός. • Μεταφορά: χρυσόν υγιόν. • Ασύνδετο: Βάλλω τον Ήλιο … τον αετό … τον κυρ Βοριά το δροσερό ανάμεσα πε- λάγου (στ. 3-4). β) Κοιμήσου αστρί Γραμματολογικά στοιχεία [βλ. Τα δημοτικά τραγούδια]