Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας Γ' Γυμνασίου

1 4 K E I M E N A N E O E Λ Λ Η Ν Ι Κ Η Σ Λ Ο Γ Ο Τ Ε Χ Ν Ι Α Σ Γ΄ Γυμνασίου Δημοτικά νανουρίσματα 2. Για ποιον λόγο η μάνα υπόσχεται «φρουρούς» εξωπραγματικούς για την προστασία του γιου της;  Το έντονο φαντασιακό στοιχείο και η υπερβολή είναι χαρακτηριστικά των δη- μοτικών τραγουδιών. Εδώ η υπόσχεση της μάνας για «φρουρούς» εξωπραγματι- κούς έχει στόχο να προβάλει εντονότερα τα συναισθήματα για το παιδί της: άμεσα την αγωνία της για την ασφάλειά του και έμμεσα τον πόθο της να γίνει και το παιδί της αντρείο και γενναίο, όπως και οι φρουροί του. Παράλληλα, αποκτά ζωντάνια ο λόγος και δημιουργεί ισχυρές εντυπώσεις. 3. Πώς προβάλλεται μέσα στο νανούρισμα η αξία του γιου;  Η αξία του γιου για τη μάνα προβάλλεται με: • τη φροντίδα της για τη φύλαξή του από κάθε πιθανό κίνδυνο • την ανδρεία των φρουρών που επιλέγει για την προστασία του • τη μεγαλοπρεπή εικόνα του παιδιού ( χρυσόν υγιόν ) και των αντικειμένων που το περιβάλλουν ( αργυρή κούνια ), εικόνα που παραπέμπει σε αρχοντική γενιά. Αυτή η εικόνα, ακόμα κι αν δεν ανταποκρίνεται σε πραγματική κατάσταση, υποδηλώνει μεταφορικά τη μεγάλη αξία που έχει το παιδί για τη μάνα, αφού για τα δικά της μάτια είναι αρχοντόπουλο. 4. Ποια γνωρίσματα των δημοτικών τραγουδιών συναντάμε στο νανούρισμα;  Γνωρίσματα των δημοτικών τραγουδιών είναι: • Η αρχή της ισομετρίας: Κάθε στίχος έχει ένα ολοκληρωμένο νόημα. • Το τριαδικό σχήμα, το οποίο συναντάμε σε τρία σημεία: στ. 3-4 ( Βάλλω τον Ήλιο στα βουνά, τον αετό στους κάμπους, τον κυρ Βοριά το δροσερό ανάμεσα πελάγου ), στ. 5-6 ( Ο Ήλιος εβασίλεψεν, ο αϊτός αποκοιμήθη / κι ο κυρ Βοριάς ο δροσερός στης μάνας του πηγαίνει ) και στ. 7 ( Γιε μ’, που ’σουν χτες, που ’σουν προχτές, που ’σουν την άλλη νύχτα ) και στ. 8-9 ( Μήνα με τ’ άστρι μάλωνες, μήνα με το φεγγάρι / μήνα με τον αυγερινό, που ’μαστ’ αγαπημένοι; ). • Τα άστοχα ερωτήματα: στ. 8-9 ( Μήνα με τ’ άστρι μάλωνες, μήνα με το φεγγάρι, / μήνα με τον αυγερινό, που ’μαστ’ αγαπημένοι; ). • Η υπερβολή και η προσωποποίηση των φυσικών στοιχείων που φρουρούν το παιδί και διαλέγονται μεταξύ τους (κυρ Βοριάς με τη μάνα του). • Ο τυπικός αριθμός τρία: ( τρεις βίγλες θα του βάλω / τρεις βίγλες, τρεις βιγλάτορες ). 5. Πώς λειτουργεί το φανταστικό στοιχείο του διαλόγου του κυρ Βοριά με τη μάνα του στο νανούρισμα;  Ο διάλογος του κυρ Βοριά με τη μάνα του, στη δεύτερη ενότητα, έρχεται να ενισχύσει το θέμα της τρυφερότητας αλλά και της αγωνίας της μάνας για την