Καπιταλισμός καπούτ

ΆΝΟΔΟΣ ΚΑΙ ΠΤΏΣΗ ΤΗΣ ΛΑΤΡΕΊΑΣ ΤΗΣ ΛΙΤΌΤΗΤΑΣ / 31 ρότητα, και δη φορώντας τους οικονομικό ζουρλομανδύα. Η αγάπη των τεχνοκρατών για τα ακρωνύμια δημιούργησε ένα όνομα για τα κράτη που είχαν πληγεί από την κρίση, την Πορτο- γαλία, την Ιταλία, την Ελλάδα και την Ισπανία: PIGS , που σίγου- ρα δεν παραπέμπει τυχαία στην αγγλική λέξη για τα «γουρού- νια». Η Ευρωπαϊκή Ένωση, στόχος της οποίας ήταν να αποτελεί μια συμμαχία ισότιμων εθνών επί ίσοις όροις, είχε γίνει πλέον μια συνομοσπονδία όπου οι χώρες του Βορρά ελαφρά τη καρδία χαρακτήριζαν τις χώρες του Νότου «γουρούνια». Ύστερα από μερικούς μήνες βρίσκομαι σε ένα καφέ στην Πλάσα Σαν Αγκουστίν της Βαρκελώνης με τον καταλανό δη- μοσιογράφο και συγγραφέα Γκιγέμ Μαρτίνες (Guillem Mart í nez). «Πρώτη φορά στη ζωή μου βλέπω ανθρώπους να πεινάνε» μου λέει. «Πρώτη φορά βλέπω πράγματα που ως τώ- ρα γνώριζα μόνο από τις αφηγήσεις του πατέρα μου για τον καιρό του πολέμου». Στην Ισπανία συνέβη σχεδόν ό,τι και στην Ελλάδα. Επιβλήθηκε σκληρή πολιτική λιτότητας, η οποία μείωσε δραματικά τις οικονομικές επιδόσεις της χώρας. Η ανεργία έφτασε στα ύψη, οι νέοι δεν είχαν πια καμιά ευκαιρία, μισή γενιά μετανάστευσε. Και κατά κάποιον τρόπο τα κράτη που έχουν πληγεί από την κρίση είναι μόνο η κορυφή του πα- γόβουνου. Οι πάντες, ακόμα και τα ισχυρά κράτη της Ευρω- παϊκής Ένωσης, προσπάθησαν ταυτόχρονα να περιορίσουν τον κρατικό προϋπολογισμό τους, υπακούοντας στην οικονο- μική θεωρία ότι «όλοι ζούσαμε πάνω από τις δυνατότητές μας» και ότι η κατάσταση θα βελτιωθεί μόνο αν υπάρξει «λελογισμέ- νη» οικονομική διαχείριση. Επικράτησε ένα συγκεκριμένο σενάριο: ότι δήθεν τα κράτη χειρίζονταν τα οικονομικά τους με ανευθυνότητα. Γι’ αυτό τέ- λειωσαν τα χρήματα. Έτσι έπρεπε να κάνουν οικονομία και όλοι