Ιστορία ενός οδοιπόρου: Στρατής Δούκας

14 ΚΩΣΤΑΣ ΑΚΡΙΒΟΣ Μ’ αυτό θέλω να πω άλλον Θεό είχαμε οι Έλληνες και άλ- λον οι Τούρκοι. Όμως τα ίδια χώματα πατούσαμε, τα ίδια εί- χαμε κι οι δυο για πατρίδα. Στα δώδεκα χρόνια τέλειωσα το σχολαρχείο και έφυγα από ταΜοσχονήσια.Πήγα στο ξακουστό για τους δασκάλους γυμνάσιο Κυδωνιών, στο Αϊβαλί. Το Αϊβαλί παλιότερα ήταν οικισμένο σε σκόρπιους οικισμούς ένα γύρω. Μόλις στα τέ- λη του δέκατου έκτου αιώνα ή αρχές του δέκατου έβδομου ήρθαν οι κατατρεγμένοι από την πειρατεία και χώθηκαν μες στον κόρφο τον Αδραμυττηνό. Έγινε καταφύγιο αληθινό για όλους τους κυνηγημένους. Όμορφη πολιτεία και ξακουστή. Με τα αδέρφια μου μέναμε οικότροφοι σε μια ξεπεσμένη αρχόντισσα, τη γριά Γιακακύλαινα. Αυτή ζούσε στο παλιό της αρχοντικό, παρέα με μια τραυλή και μισόμουγκη ανι- ψιά.Ο αδερφός της Γιακακύλαινας είχε μεγάλη βιβλιοθήκη, κυρίως με γαλλικά μυθιστορήματα. Παρά τις διαμαρτυρίες και τους καβγάδες του μεγάλου μου αδερφού, έμενα τις νύ- χτες ξάγρυπνος διαβάζοντάς τα ένα προς ένα. Για τα μαθή- ματα του σχολείου μού αρκούσε μια πεταχτή ματιά προτού μπω στην τάξη. Εκείνο τον καιρό έτυχε να φτάσουν στο Αϊ- βαλί και οι κατάλογοι των περίφημων εκδόσεων Φέξη. Αγό- ρασα πλήθος βιβλία με δόσεις. Διάβασα μελέτες για την τέ- χνη, τη φιλοσοφία και άρθρα κριτικά. Αγόραζα δε τακτικά και το περιοδικό Καλλιτέχνης , όπου πρωτοδιάβασα τα διηγή- ματα του αξεπέραστου Παπαδιαμάντη.Κι αυτά επίσης ξενυ- χτώντας έως αργά. Τη μέρα είχα άλλη παρέα, εξίσου καλή και ωφέλιμη. Γνω-