Ιστορία ενός οδοιπόρου: Στρατής Δούκας

Οταν έγινε η καταστροφή της Σμύρνης, εγώ ήμουν με το στράτευμα στην Προύσα.Μία εβδομάδα νωρίτερα είχαμε ακούσει για το μέτωπο που έσπασε. Από μέρα σε μέρα περι- μέναμε να επιτεθούν και σε μας οι Τούρκοι. Τα κακά μαντά- τα τα μάθαμε το ίδιο κιόλας βράδυ τ’ Αυγούστου. Πέσαμε όλοι σε στενοχώρια. Τη νύχτα την πέρασα στον στρατώνα μέσα σε θλίψη και σε δάκρυα. Έκλαιγα για τη χαμένη μου πατρίδα.Κι ας ήταν καιρός πολύς που την περίμενα αυτή τη συμφορά. Την άλλη μέρα ο ουρανός φαινόταν βαρύς. Έκαιγε ο ήλιος, μα το μυαλό ολωνών ήταν σε κείνα που θα τράβηξαν οι δικοί μας στο λιμάνι, στην Πούντα. Λίγο μετά έκαναν την επίθεση οι τσέτες. Το τι έγινε στη Σμύρνη το έμαθα μέρες αργότερα. Ήταν τότε που άρχισαν να φτάνουν στον Πειραιά τα καράβια με όσους σώθηκαν. Πήγαινα εκείνο τον καιρό στο Φάληρο και τους ρωτούσα. Πολλές φορές αφουγκραζόμουν σιωπηλός τις κουβέντες που κάνανε για το ποιος γλίτωσε και ποιος όχι. Από τη στενοχώρια μου την τόση ήρθα κι αδυνάτισα. – Πάει,θα καταστρέψεις τη ζωή σου. Έτσι μ’ έλεγαν οι άν- θρωποι οι δικοί μου. Με τούτα και με τ’ άλλα πέρασαν οι πρώτοι μήνες της προσφυγιάς.Στο μεταξύ θα ’πρεπε να πάρω απόφαση τι ήθε-