Η ζωή μου: Ο Άλμπερτ Αϊνστάιν αφηγείται

Η Ζ Ω Η Μ Ο Υ : Ο Α Λ Μ Π Ε Ρ Τ Α Ϊ Ν Σ Τ Α Ϊ Ν Α Φ Η Γ Ε Ι Τ Α Ι 23 θρησκευτικός παράδεισος της νιότης μου ήταν η πρώτη μου απόπειρα να ελευθερωθώ από τις αλυσίδες του «απλώς προσωπικού», από μια ύπαρξη υποταγμένη σε ευχές, σε ελπίδες και σε πρωτόγονα αισθήματα. Εκεί έξω είναι ο κόσμος με όλη την απεραντοσύνη του · υπάρ­ χει ανεξάρτητα από εμάς τα ανθρώπινα πλάσματα, υψώνεται εμπρός μας σαν ένας μεγάλος, αιώνιος γρί­ φος, τον οποίο μπορούμε εν μέρει τουλάχιστον να προ­ σεγγίσουμε μέσω εξέτασης και συλλογισμού. Ο στοχα­ σμός αυτού του κόσμου καλεί ως απελευθέρωση. Κατά την παιδική μου ηλικία παρατήρησα ότι πολλοί από τους ανθρώπους που είχα μάθει να εκτιμώ και να θαυ­ μάζω είχαν βρει εσωτερική γαλήνη και ασφάλεια στην αναζήτηση αυτή. Η νοητική αντίληψη αυτού του –υπέρ­ τερου του προσωπικού– κόσμου εντός του πλαισίου των ικανοτήτων μας παρουσιάστηκε στο μυαλό μου, εν μέρει συνειδητά, εν μέρει ασυνείδητα, ως υπέρτατος στόχος. Άνθρωποι από το παρόν και το παρελθόν με παρόμοιο κίνητρο, όπως και η γνώση που είχαν απο­ κτήσει, ήταν οι φίλοι που δεν γινόταν να χαθούν. Ο δρόμος προς αυτό τον παράδεισο δεν ήταν εξίσου ευ­ κολοδιάβατος και ελκυστικός με τον δρόμο προς τον θρησκευτικό παράδεισο · παρουσιαζόταν, ωστόσο, ως αξιόπιστος, και ποτέ δεν μετάνιωσα που τον επέλεξα. Εξαιρώντας ίσως το γεγονός ότι αμφιβάλλω αν υπάρχει ένα νοήμον πλάσμα οπουδήποτε πάνω στη Γη που δεν γνωρίζει το πρόσωπό μου.