Η ζωή είναι δύσκολη

Η ΖΩΗ ΕΙΝΑΙ ΔΥΣΚΟΛΗ 30 λιτέχνες που πέρασαν ο καθένας τη δική του αρρώστια, συμπερι­ λαμβανομένου και ενός νεύματος στηΒιρτζίνια Γουλφ, 2 που κατέ­ κρινε τησιωπή της λογοτεχνίας σχετικάμε τοθέμα της ασθένειας με το γνωστό «Πώς είναι να είσαι άρρωστος», γραμμένο με το χαρακτηριστικό κόσμιο και καθωσπρέπει ύφος της. «Σχεδόν δεν μπορείς να καταλάβεις αν η γυναίκα αυτή είχε έντερα ή όχι» πα­ ραπονιέται η συγγραφέας Χίλαρι Μαντέλ, 3 που διηγείται τη δική της φρικτή εγχείρηση στο βιβλίο της Συνάντηση με τον διάβολο . Το βιβλίο της Σούζαν διορθώνει τις παραλείψεις της Γουλφ, περιγρά­ φοντας με κάθε λεπτομέρεια τις βασανιστικές απόπειρές της να αφοδεύσει μετά την εγχείρηση της ογκομείωσης που της αφαί­ ρεσε και μισό μέτρο από το έντερό της, τον φόβο της μήπως λε­ ρωθεί δημοσίως, το «κρεβάτι του πόνου» στο οποίο παρέμεινε επί δεκαεπτά μέρες καθώς οι σωλήνες δεν κατάφερναν να κάνουν τη δουλειά για την οποίαπροορίζονταν, ταπεριττώματαπουανέβλυ­ ζαν από το «στόμιο» της ειλεοστομίας της, και τις επίμονες ανα­ πηρίες που της προκαλούσαν ο καρκίνος και οι θεραπείες του. «Λίγο πάνω από έξι μήνες μετά την τελευταία χημειοθεραπεία» γράφει «εξακολουθούσα να μην αισθάνομαι τα πόδια μου και δεν μπορούσα να σταθώ όρθια έστω και για λίγα λεπτά χωρίς να αρχί­ σω να πονάω και να εξαντλούμαι». 4 Παρ’ όλα αυτά, παραμένει ζωντανή μέχρι σήμερα, κόντρα στα προγνωστικά, χάρη σε μια δοκιμή φαρμάκου που πέτυχε αυτό που δεν κατόρθωσε ο τρίτος γύρος της χημειοθεραπείας. Παράλληλα, η κόρη της και σύζυγός μου Μάρα διαγνώστηκε μεμιαδερμοειδήκύστηστηναριστερήωοθήκητης–«δερμοειδής» λέγεται η κύστη εκείνη από την οποία μπορούν να φυτρώσουν δόντια και τρίχες–, η οποία έπρεπε να αφαιρεθεί χειρουργικά. Θεωρείται άτομο υψηλού κινδύνου για καρκίνο του μαστού και τωνωοθηκών εξαιτίας του γονιδίουBRCA2 που κληρονόμησε από τημάνα της και παρακολουθείται τακτικά. Οπεθερός μου επιβίω