Η πρώτη συνάντηση με τον ψυχαναλυτή

Η ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ 67 αρετής» μου λέει η μητέρα· «θα γινόταν ένας καλός ντροπαλός εφημέριος». Το μόνο αρσενικό στοιχείο που διακρίνεται στο σκηνικό είναι αυτή η γιαγιά, για την οποία η μητέρα δεν θα μιλήσει παρά επωφελούμενη από γλωσσικές παραδρομές, παραλείψεις. «Μεγάλωσα σε μια πολύ καλή νοσηρή ατμόσφαιρα 4 ». – «Πρόσθεσα αυτήν τη λέξη επειδή ηχεί καλά μαζί με την ατμό- σφαιρα, προσθέτει. Δεν έχει νόημα αφού όλα ήταν τέλεια». Στην πραγματικότητα η σκιά της γιαγιάς πλανάται πάνω από το ζευγάρι που αισθάνεται στερημένο από κάθε αυτονομία. Το παιδί έχει ένα δύσκολο ξεκίνημα. Οι αγχωτικές σχέσεις μητέ- ρας-παιδιού δημιουργούν μια σύγκρουση γύρω από την τροφή – σύγκρουση πολύ πιο οξυμμένη όσο η μητέρα αισθάνεται να την παρατηρεί και να την κρίνει η δική της μητέρα, πεπεισμέ- νη ότι «δεν ξέρει πώς να λειτουργήσει». Ήδη με την εμφάνιση του λόγου το παιδί εκδηλώνει δυσκο- λίες στο επίπεδο της επικοινωνίας. Αναπτύσσει δική του γλώσ- σα (μπόντο = ηλεκτρική σκούπα) κατανοητή μόνο από τη μη- τέρα. Δεν την αφήνει ρούπι. «Φοβόμαστε μήπως του συμβεί κάτι», μου λένε. Αλλού σημειώνω: απαγόρευση κάθε ελευθερίας κινήσεων και άκαμπτη εκπαίδευση στην καθαριότητα. (Το παιδί κάθεται με τις ώρες στο δοχείο περιμένοντας «αυτό να έρθει την ώρα που υποτίθεται ότι θα ερχόταν».) Μέσα σ’ αυτό το κλίμα μητρικής εξάρτησης και τέλειας έλ- λειψης αυτονομίας το παιδί θα επιχειρήσει τις πρώτες του σχο- 4 Bonne ambiance nocive στο πρωτότυπο, συνηχήσεις του νι και του σίγμα. Έτσι εξηγεί η ίδια την παρείσφρηση του «νοσηρή» στα λόγια της. [Σ.τ.Ε.]