Η πρώτη λέξη

Η ΠΡΩΤΗ ΛΕΞΗ [ 21 ] υπερβολικά σύντομα στους Έλληνες και κάποια ελληνικά κομματάκι μακριά στους Γάλλους. Θεωρώ απαραίτητο να συμπεριλάβεις στη μελέτη σου και τους ήρωες των μυθιστορημάτων του 19ου αιώνα. Ο μεταφραστής των Αθλίων δεν περιορίζεται στον εξελληνισμό των γαλλικών ονομάτων, αποκαλώντας τον Ζαβέρ Ιαβέρη, τον Τε- ναρντιέ Θεναρδιέρο, τον Μάριους Μάριο. Το κεντρικό πρόσωπο, τον Zαv Βαλζάν, που ουδεμία σχέση έχει με την Ελλάδα, τον αποκαλεί Γιάννη Αγιάννη. Δεν είναι κακό εύρημα το «Αγιάννης», ωστόσο το Βαλζάν αποτελεί σύ- ντμηση της επιφωνηματικής διατύπωσης «Voilà Jean!», δηλαδή «Να ο Ζαν!». Θα ήταν σωστότερο λοιπόν ν’ ακούει στο όνομα Ναγιάννης ή, ακόμα καλύτερα, Ναζάν. Όταν ήμασταν μαθητές, οΜιλτιάδης με βοηθούσε στα αρχαία ελληνικά και στα μαθηματικά. Είχε το χάρισμα να καταλαβαίνει τι ακριβώς δεν είχα κατανοήσει και να μου το εξηγεί απλά. Έλυνε οριστικά τις απορίες μου. Οι γονείς μας τον προόριζαν για γιατρό. Εγώ ήξερα ότι θα γινόταν καθηγητής. – Η κυριότερη αυθαιρεσία του μεταφραστή έγκειται στην αλλαγή του ονόματος της ηρωίδας του έργου, της Κοζέτ, που στα ελληνικά λέγεται Τιτίκα! Γιατί δεν άρεσε το Κοζέτ στον κύριο αυτόν; Πώς σοφίστηκε το «Τιτίκα», που μοιάζει μάλλον με ινδιάνικο όνομα; Είναι ένα από τα πολλά μυστήρια που θα χρειαστεί να εξιχνιάσεις.