Η Ελλάδα του Χαρίλαου Τρικούπη

ΓΚΑΣΤΟΝ ΝΤΕΣΑΝ 24 λές αυτές, που έκανε κήρυγμα για δέκα λεπτά σε όλο το προσω- πικό του τελωνείου. Ακόμη τον βλέπω μπροστά μου, όρθιο κα- ταμεσής στα ξεπατωμένα μπαούλα του, τις αναποδογυρισμένες βαλίτσες του και τα ρούχα τα πεταμένα καταγής, να δείχνει με μια πλατιά χειρονομία τον δρόμο της Ακρόπολης και να φωνάζει ότι άξιζε τον κόπο να υποφέρει τέτοια ταπείνωση προκειμένου να ατενίσει τον ασβεστοποιημένο σκελετό ενός παλιού ναού και να απολαύσει τη συναναστροφή των δύο εκατομμυρίων Παλικαριών που ζουν από αυτό το αθάνατο ερείπιο! Όπως οι περισσότεροι μεγάλοι ρήτορες, υπερέβαλε προκειμένου η αλήθεια να γίνει πιο χτυπητή. Οι τελώνες είναι οι θυρωροί ενός έθνους: δεν πρέπει να κρίνουμε το βασίλειο της Ελλάδας από το θυρωρείο. Όταν έχεις αποσκευές, δεν διανοείσαι να πάρεις τον μικρό σιδηρόδρομο που κάνει τη διαδρομή από την Αθήνα στον Πει- ραιά. Το καλύτερο είναι να δεχτείς τις υπηρεσίες των περιπλα- νώμενων αμαξάδων που σας προτείνουν να σας πάρουν, εσάς και την οικογένειά σας, σε μεγάλα λαντό, που κανείς δεν ξέρει ποια μοίρα τα έριξε στις Σκάλες 4 του Λεβάντε, αφού πιθανόν να ακολούθησαν στη Δύση γάμους που έχουν πια παλιώσει. Οι πα- λιές άμαξες αγαπούν τον δρόμο των Αθηνών και τα μονοπάτια του ιερού δάσους των Μουσών: η χρυσαφένια άμαξα που θα χρησίμευε για την επίσημη επιστροφή του κόμη του Σαμπόρ 5 και 4 Έτσι λέγονταν τα λιμάνια της Μεσογείου που από τον 16ο αιώνα απο- τελούσαν ζώνες εμπορίου με ευνοϊκούς όρους για τους Γάλλους και Ευρωπαίους πολίτες στα εδάφη της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. 5 Ο κόμης του Σαμπόρ (1820-1883) ήταν εγγονός του βασιλιά της Γαλ- λίας Καρόλου Ι ΄ και άρα ο νόμιμος διάδοχος του θρόνου των Βουρβό- νων. Ωστόσο, όπως γνωρίζουμε, η γαλλική ιστορία ακολούθησε άλλο δρόμο: το 1830 ο Κάρολος Ι ΄ εκθρονίζεται, ακολουθεί το καθεστώς της Ιουλιανής Μοναρχίας (1830-1851) και κατόπιν της Δεύτερης Αυτο-