Η Ελλάδα του Όθωνα

H ΕΛΛΑΔΑ ΤΟΥ ΟΘΩΝΑ 24 ταυτόχρονα τον δυστυχισμένο αυτόν τόπο. Σε μία νύχτα ζώα και δέντρα χάθηκαν κατά χιλιάδες: ούτε τα ζώα ούτε τα δέντρα είχαν αντοχή στο κρύο. Η Αθήνα είναι ίσως η πόλη της Ελλάδας με τις λιγότερες βροχές· δεν πρέπει επομένως να μας κάνει εντύπωση που η Ατ- τική είναι πιο ξερή από τη Λακωνία, την Αργολίδα ή τη Βοιωτία. Οι εξοχές της Σπάρτης γεννούν μια βλάστηση ρωμαλέα, όπως είναι και οι Λακεδαιμόνιοι· ο κάμπος του Άργους είναι πλούσιος αλλά άχαρος, και η εξαιρετική ευφορία τού προσδίδει κάτι το ιδιαίτερα άξεστο, που θυμίζει τον επιδεικτικό πλούτο του Αγαμέ- μνονα· η ευφορία από το παχύ έδαφος των ελών δίπλα στη Θήβα κρύβει κάτι το βοιωτικό· 5 ο κάμπος της Αττικής είναι κομψοτέ- χνημα από κάθε άποψη, λεπτός σε όλες του τις γραμμές, με κάτι το αρχοντικό και στεγνό και μια λιτή κομψότητα όπως και ο όλο χάρη και λεπτότητα λαός που εξέθρεψε. Η Ελλάδα είναι ένας τόπος ανθυγιεινός· οι εύφορες πεδιάδες, οι τραχείς βράχοι, οι γελαστές ακρογιαλιές, όλα κρύβουν πίσω τους τον πυρετό· αν αναπνέεις κάτω από τις πορτοκαλιές έναν αέρα μεθυστικό, δηλητηριάζεσαι· λες και στη γηραιά αυτή Ανα- τολή ακόμα κι ο αέρας βρίσκεται σε αποσύνθεση. Η άνοιξη και το φθινόπωρο φέρνουν σε όλη τη χώρα περιοδικούς πυρετούς. Εξαιτίας τους, τα παιδιά πεθαίνουν, οι άνθρωποι υποφέρουν. Χρειάζονται μερικά εκατομμύρια για να αποξηρανθούν οι βάλτοι, να εξυγιανθεί ο τόπος και να σωθεί όλος ο λαός. Ευτυχώς, η ελληνική φυλή έχει τέτοιο σφρίγος, που ο πυρετός μόνο τα παιδιά σκοτώνει: οι ενήλικες έχουν κάποιες κρίσεις την άνοιξη· τους πέφτει ο πυρετός και τον ξεχνούν μέχρι το φθινόπωρο.