Η εικόνα και το βλέμμα

17 Η Ε Ι Κ Ο Ν Α Κ Α Ι Τ Ο Β Λ Ε Μ Μ Α δήποτε κριτική για τα πρόσωπα. Δεν υπάρχουν ενδείξεις, λέει, ότι ο Hals τούς ζωγράφισε με ένα αίσθημα πικρίας. Ο συγγραφέας, ωστό- σο, τους θεωρεί αξιοσημείωτα έργα τέχνης και εξηγεί το γιατί. Εδώ γράφει για τις επιτρόπους: Όλες οι γυναίκες μάς μιλούν για την ανθρώπινη κατάσταση με την ίδια σημασία. Όλες οι γυναίκες ξεχωρίζουν με την ίδια κα- θαρότητα μπροστά από μια τεράστια σκούρα επιφάνεια, ωστό- σο συνδέονται από μια στέρεα ρυθμική διάταξη και από τη χαμηλή διαγώνια δομή που σχηματίζεται από τα κεφάλια και τα χέρια τους. Ανεπαίσθητες διαφοροποιήσεις στο βάθος και στη φωτεινότητα των μαύρων συνεισφέρουν στην αρμονική μείξη του συνόλου και σχηματίζουν μια αξέχαστη αντίθεση με τα έντονα λευκά και τις ζωηρές αποχρώσεις της σάρκας όπου οι ελεύθερες πινελιές φτάνουν σε μια κορύφωση δύναμης και εύ- ρους. (Τα πλάγια δικά μας.) Η συνθετική ενότητα ενός πίνακα συνεισφέρει θεμελιωδώς στη δύναμη της εικόνας του. Είναι λογικό να μελετά κανείς τη σύνθεση ενός πίνακα. Εδώ όμως η σύνθεση αναλύεται σαν να αποτελούσε η ίδια το συναισθηματικό φορτίο του πίνακα. Όροι όπως αρμονική μείξη , αξέχαστη αντίθεση , κορύφωση δύναμης και εύρους μεταφέρουν το συ- ναίσθημα που προκαλείται από την εικόνα από το επίπεδο της βιωμέ- νης εμπειρίας σε εκείνο της ουδέτερης «εκτίμησης της τέχνης». Κάθε σύγκρουση εξαφανίζεται. Το μόνο που μένει είναι η αμετάβλητη «αν- θρώπινη κατάσταση» και ο πίνακας εκλαμβανόμενος ως ένα εξόχως κατασκευασμένο αντικείμενο. Πολύ λίγα πράγματα είναι γνωστά τόσο για τον Hals όσο και για τους επιτρόπους που του έκαναν την ανάθεση. Δεν είναι δυνατόν να