Η διαγώνιος Αλιέχιν

Η Δ Ι Α Γ Ω Ν Ι Ο Σ Α Λ Ι Ε Χ Ι Ν 13 ρευστη κρέμα, θα έλεγες ότι ο Αλιέχιν, αντί να κινείται, κολυμπούσε. Ούτε η κακή του όραση ούτε η πρωινή νω- θρότητα αρκούσαν για να εξηγήσουν αυτή την ιδιαιτερό- τητα. Υπεύθυνο ήταν εκείνο το τρίτο μάτι, ή εκείνη η σκιά, που τον παρακολουθούσε μονίμως και τον ανάγκαζε να κρύβει κάθε του κίνηση κάτω από μια γελοία επιτήδευση. Σκηνοθετούσε τον εαυτό του. Ερμήνευε τον ρόλο που είχε γραφτεί γι’ αυτόν. Για παράδειγμα, όταν κρατούσε ένα ποτήρι ή έπαιζε με κάποιο κομμάτι της σκακιέρας (κάτι που συνέβαινε αρκετά συχνά), είχε το συνήθειο να κρατάει σηκωμένο το μικρό του δάχτυλο. Στη βόλτα, ο καιρός ήταν κακός, κυριολεκτικά εχθρι- κός. Το κατάστρωμα ήταν έρημο. Πιάστηκε από την κου- παστή, έβγαλε από την τσέπη του ένα τσιγάρο. Για να ανάψει το σπίρτο, έβαλε το κεφάλι μέσα στο σακάκι του, όπως τα πουλιά βάζουν το ράμφος τους κάτω από το φτε- ρό τους. Ο άνεμος σκόρπιζε τον καπνό από κάθε τζούρα. Ταξίδευαν δώδεκα μέρες. Χθες το Θαύμα είχε αφήσει πίσω του τις Αζόρες. Κατά τη γνώμη του Αλιέχιν, το αρχιπέλαγος δεν έλεγε και πολλά: κάτι μαύροι μισοβυθισμένοι κώνοι, με σύννεφα να κρέμονται από πάνω τους. Όταν έφυγαν από το Μπουένος Άιρες, με μια μικρή στάση στο Ρίο, ανα- γκάστηκε να πει «αντίο» στη Νότια Αμερική. Εκεί, για έναν χρόνο, ο Αλιέχιν είχε ζήσει μποέμικα. Επί ένα ατελείωτο καλοκαίρι, πήγαινε από ξενοδοχείο πολυτελείας σε ξενο- δοχείο πολυτελείας, από καζίνο σε καζίνο, από τιμητικές εκδηλώσεις σε νίκες, από αεροπλάνα σε κρουαζιερόπλοια, από open bar σε open bar… Εκεί, κολυμπούσε συνεχώς