Γυναίκες μαθηματικοί στο περιθώριο της ιστορίας

ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΟΙ ΣΤΟ ΠΕΡΙΘΩΡΙΟ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ 29 «θεωρήματα». Ένα «πρόβλημα» απαιτεί τον έλεγχο μιας μαθημα- τικής πρότασης, γράφει, η οποία μπορεί να αποδειχθεί σωστή, λανθασμένη ή αδύνατη, ενώ, αντίθετα, ένα «θεώρημα» βασίζεται σε παραδοχές και πρέπει να αποδειχθεί ότι ισχύει. Για αυτό, συνεχίζει, όποιος ισχυρίζεται ότι γνωρίζει μαθηματικά πρέπει να τιμωρηθεί εάν μπερδέψει αυτά τα πράγματα και αναπτύξει λανθασμένα μια μαθηματική έρευνα. Αυτό έχει σημασία, συνε- χίζει ο Πάππος, επειδή «κάποιοι άνθρωποι που ισχυρίστηκαν ότι έμαθαν μαθηματικά από εσάς πρόσφατα μας έδωσαν μια αδαή εξήγηση των προβλημάτων». Σε επόμενη παράγραφο του τρίτου βιβλίου του, ο Πάππος ασχολείται με το ζήτημα της χάραξης αριθμητικών, γεωμετρικών και αρμονικών μέσων σε ένα ημικύκλιο και επιτίθεται ξανά στην Πανδροσίωνα, η οποία θεωρούσε ότι είναι δυνατόν να προσδι- οριστούν οι παραπάνω μέσοι με τον σχεδιασμό τεσσάρων ευ- θειών μέσα σε ένα ημικύκλιο και είχε επινοήσει μια μέθοδο για αυτό. Ο Πάππος συμφωνούσε για τη δυνατότητα προσδιορισμού των αριθμητικών και γεωμετρικών μέσων, αλλά θεωρούσε ότι η μέθοδος της Πανδροσίωνος δεν ήταν πλήρης, γιατί δεν εξη- γούσε λεπτομερώς τον τρόπο με τον οποίο μια γραμμή προσδι- ορίζει τα αρμονικά μέσα. Εντελώς τυπικά και από τεχνική άποψη, ο Πάππος είχε δίκιο, αν και η κριτική του υποθέτει ανείπωτες παραδοχές και μάλλον αυτονόητες, στις οποίες βασίζεται η κα- τασκευή της Πανδροσίωνος. Από τα σχόλια του Πάππου στη Συναγωγή του καταλαβαίνου- με ότι η Πανδροσίων προσέγγιζε τα γεωμετρικά προβλήματα με έναν ιδιαίτερα καινοτόμο τρόπο και πως οι μέθοδοί της ήταν μάλλον πρωτοποριακοί για την εποχή εκείνη. Παράλληλα, από τις παρατηρήσεις του Πάππου αποκτάμε μια εικόνα για τη διδα-

RkJQdWJsaXNoZXIy MTY1MTE=