Γράμμα στον πατέρα

Γ Ρ Α Μ Μ Α Σ Τ Ο Ν Π Α Τ Ε Ρ Α 7 γένεια, δεν ασχολήθηκα ποτέ με τη δουλειά σου ή τις άλλες υποθέσεις σου, σου φόρτωσα την επιχεί­ ρηση * και μετά σε εγκατέλειψα, υποστήριζα τις παραξενιές της Ότλα, κι ενώ για σένα δεν κουνάω ούτε το μικρό μου δαχτυλάκι (δεν σου έφερα έστω μία φορά ένα εισιτήριο για το θέατρο), για τους ξένους γίνομαι θυσία. Συνοψίζοντας την κρίση σου για μένα, προκύπτει ότι δεν με κατηγορείς ευθέως για ασέβεια ή δολιότητα (με εξαίρεση, ίσως, την πρόθεσή μου εσχάτως να παντρευτώ), αλλά για ψυχρότητα, αποξένωση και αγνωμοσύνη. Και μά­ λιστα με κατηγορείς με τέτοιον τρόπο, σαν να ήταν όλο το φταίξιμο δικό μου, σαν να μπορούσα με μια επιδέξια κίνηση να ρυθμίσω τα πράγματα με δια­ φορετικό τρόπο, ενώ εσύ δεν έκανες το παραμικρό σφάλμα, εκτός ίσως από το γεγονός ότι ήσουν υπερβολικά καλός μαζί μου. Αυτό τον συνήθη εκ μέρους σου τρόπο παρου­ σίασης της κατάστασης τον θεωρώ σωστό στον βαθμό μόνο που κι εγώ πιστεύω ότι δεν φέρεις * Ο Κάφκα ίδρυσε, το 1911, μαζί με τον γαμπρό του Καρλ Χέρμαν, με την οικονομική υποστήριξη του πατέρα του, την εταιρεία Prager Asbestwerke Hermann & Co. Η επιχείρηση δεν πήγε καθόλου καλά, από τον πρώτο κιό­ λας χρόνο λειτουργίας της, και ο πατέρας του –όπως και όλη η οικογένεια– κατηγόρησε τον Κάφκα για έλλειψη ενδιαφέροντος.