Φιλοσοφία για όλους: Γιατί να διαβάζουμε τους αρχαίους φιλοσόφους;

ΓΙΑΤΙ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ; 27 Ο μόνος ευτυχισμένος είναι ο ελεύθερος. […] Εκείνος που μήτε ελπίζει τίποτα μήτε φοβάται. Λουκιανός, Δημώνακτος βίος 19.5-20.2 Φτάνοντας στην Αθήνα, γύρω στο 306 π.Χ. ο Επίκουρος ανοίγει τη δική του σχολή, τον Κήπο. Η ευτυχία γίνεται βίωμα και αλλάζει προσανατολισμό. Ο σκοπός τώρα είναι η ηδονή , η οποία όμως σημαίνει την «απονία» του σώματος και την αταραξία της ψυχής. «Οθάνατοςείναι ένατίποτα» («μηδὲνπρὸςἡμᾶςεἶναι τὸνθάνατον», Επίκουρος, Επιστολή προς Μενοικέα 124), ο θεός δεν προκαλεί φόβο, μπορούμε να πετύχουμε το αγαθό και να υπομείνουμε το κακό , διδάσκει ο ιδρυτής της («Ἄφοβον ὁΘεός, ἀνύποπτον ὁθάνατος καὶ τἀγαθόν μὲν εὔκτητον, τὸ δὲ δεινόν εὐεκκαρτέρητον», Φιλόδημος, Προς Σοφιστάς 4.10-14). Ως φιλοσοφία επιζεί με χιλιάδες οπαδούς που, προκειμένου να κατακτήσουν την ηδονή, ακολουθούν πιστά τη διδασκαλία του Επίκουρου. Αντιθέτως, η αντίπαλη φιλοσοφία του Στωικισμού έχει περά- σει στάδια, έχοντας εξελιχθεί από την εποχή της ίδρυσής της από τον Ζήνωνα τον Κιτιέα. Η ευτυχία είναι «η καλή ροή του βίου» («εὐδαιμονία δ’ ἐστὶν εὔροια βίου», Στοβαίος, Εκλογαὶ 2.7.6e), αλ- λά επανέρχεται στην αρετή, με μία απόλυτη έννοια, και στηρί- ζεται στο ἡγεμονικὸν , τον νου. Σε αυτό άλλωστε οφείλεται και η τεράστια δημοτικότητά της σήμερα, καθώς θωρακίζει το άτομο από τις εξωτερικές καταστάσεις. Η ευτυχία είναι προσωπική υπόθεση. Ηφιλοσοφίαανοίγει ορίζοντες. ΟΣωκράτης μας τσίμπησε σαν αλογόμυγα για να ξυπνήσουμε, ο Πλάτωνας μας έβγαλε από το σπήλαιο, οΑριστοτέληςμας ξενάγησεστηφύση, οΕπίκουροςμας φιλοξένησε στονΚήπο, οι Στωικοί μεγάλωσαν την πατρίδαμας και έγινε ο κόσμος, το σύμπαν. Ολόκληρη η φιλοσοφική παράδοση από τον Σωκράτη έως τον Επίκουρο και τους Στωικούς δεν προ-