Φιλοσοφία για όλους: Γιατί να διαβάζουμε τους αρχαίους φιλοσόφους;

ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ 26 λιτεία του. Η ευτυχία βρίσκεται στα χέρια της πόλεως, δηλαδή εκείνουπουκυβερνά, τουφιλοσόφου-βασιλέα, και καθέναςασχο- λείται μόνο με τα δικά του (τὰ αὑτοῦ πράττειν). Ομαθητής τουΠλάτωναόμως, οΑριστοτέλης, ακολουθεί δια­ φορετική οδό. Επιστρέφει στους Προσωκρατικούς, τους μελετά, αλλά έχει στο οπλοστάσιό του και τη σωκρατική και την πλατωνι- κή διδασκαλία. Στο στόχαστρό του αρχικά είναι η θεωρία των Ιδεών τουΠλάτωνα. Αν και διδάσκει στηνΑκαδημία, ασκεί δριμεία κριτική στις πλατωνικές Ιδέες και δημιουργεί το δικό του φιλοσο- φικό σύστημα. Ενταγμένη σε αυτό το πλαίσιο, η αριστοτελική ευδαιμονία δεν θα μπορούσε παρά να συνδυάζει τις ηθικές και διανοητικέςαρετές, προσαρμόζοντας τηθεωρία τουορθούμέσου στο ατομικό μέτρο. Η ευδαιμονία είναι ενέργεια της ψυχής σύμ- φωνα με την τέλεια αρετή («δ’ ἐστὶν ἡ εὐδαιμονία ψυχῆς ἐνέργειά τις κατ’ ἀρετὴν τελείαν», Ηθικά Νικομάχεια 1102a5). Επομένως, δεν είναι θέμα τύχης, ούτε μια ευτυχισμένη στιγμή: Ένα χελιδόνι δενφέρνει την άνοιξη, ούτε και μίαμόνομέρα. Έτσι, ούτεμίαμέραούτεέναμικρόχρονικόδιάστημακάνουν τον άνθρωπο ευτυχισμένο και ευδαίμονα. Αριστοτέλης, Ηθικά Νικομάχεια 1098a Ηπερίοδος που ακολουθεί είναι γόνιμη για τη δημιουργία πολλών φιλοσοφικών σχολών που εστιάζουν στην ευτυχία τουανθρώπου. Η αυτάρκεια είναι το κοινό τους στοιχείο. Μία από τις πρώτες σχολές που δημιουργούνται, ο Κυνισμός, προκαλεί τα ήθη, αλλά διατείνεται ότι απελευθερώνει τον άνθρωπο από το κυνήγι της απόκτησης αγαθών. ΟΔιογένης ο Κύων ζει ελεύθερος και αυτάρ- κης, χωρίς συμβάσεις και υπάρχοντα, ενώ αργότερα ο Δημώναξ ο Κύπριος θα δανείσει στον Καζαντζάκη τη γνωστή φράση: