Ένα τραγούδι για τον Ορφέα

12 ΝΙΚΟΣ ΣΙΔΕΡΗΣ έχουν ειπωθεί ενώ δεν έπρεπε· ή άλλα που δεν έχουν ει­ πωθεί κι ας έκαιγε γι’ αυτά η λαχτάρα. Και πάνω απ’ όλα, μοιραίο περίβλημα, η παράξενη συμπύκνωση του χρόνου που προκαλεί το φάσμα μιας κρίσιμης νοσηλείας: η αίσθηση ότι, σε μια μόνο στιγμή, μπορεί να παιχτούν όλα. Όλα. Κι εσύ να πρέπει να διασχίζεις τέτοιες φραγές προκειμένου να φτάσεις πού; Στο χειρουργείο. Αν αφαιρέσουμε αυτά, ο δρόμος που ταξίδευε το πρωι­ νό εκείνο, μια Δευτέρα, ο Θάνος Μαυρής, ήταν ο ίδιος που είχε πάρει εννιά χρόνια κι εννιά μέρες πριν, έτσι το υπο­ λόγισε. Μόνο που τότε άφηνε πίσω του κάθε λεπτό μα­ κρύτερα την πρωτεύουσα. Κι έφερνε πιο κοντά του την πόλη όπου θα ξανάρχιζε τη ζωή του – τη Συρομένη. Συρομένη. Διάβασε κι έμαθε: Απολίθωμα αρχαίας δό­ ξας. Ήταν κάποτε ναύσταθμος και εμπορείο, με ξακου­ στά ναυπηγεία. Τα πλοία χτίζονταν σ’ έναν μακρόστενο ορμίσκο με πολύ ρηχή είσοδο, σα λιμνοθάλασσα, ασφα­ λέστατο απέναντι σε καιρούς και εχθρούς. Κάθε σκαρί έτοιμο μεταφερόταν στον διπλανό κύριο λιμένα διά ξη­ ράς, με δίολκο. Δηλαδή, μ’ ένα σύστημα από σανιδώμα­ τα, κυλίνδρους και τροχαλίες, που σχημάτιζαν έναν ξύλι­ νο δρόμο ανάμεσα στη μήτρα και τον κόσμο, σα να λέμε. Το σκάφος, η ναυς, περνούσε τον δίολκο «συρομένη» . Έτσι γεννήθηκε τ’ όνομα. Η ακμή αυτή κράτησε μέχρι τον δεύτερο αιώνα μετά Χριστόν. Ακολούθησαν χίλια πεντα­ κόσια χρόνια παρακμής. Μία νέα άνθηση, επί Ενετοκρα­ τίας, έδωσε στην πόλη την τωρινή μορφολογία της, του­ λάχιστον στο λιμάνι και τα πέριξ – κάτι ανάμεσα Χανιά και Κέρκυρα. Ξανά αφάνεια. Μέχρι που ο τουρισμός