Ελευθέριος Βενιζέλος: Ο οραματιστής του εφικτού

ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΣ ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ: Ο ΟΡΑΜΑΤΙΣΤΗΣ ΤΟΥ ΕΦΙΚΤΟΥ 38 Η ρήξη του Βενιζέλου με τον Ύπατο Αρμοστή αποτελεί την πρώιμη ρήξη με τους γιους του Γεωργίου Α ’ . Δεν μπορούσε βέ- βαια ο Κρητικός ηγέτης του Θέρισου να φανταστεί ότι ένα σχετι- κό σενάριο, σε μεγαλύτερη όμως κλίμακα, θα διαδραματιζόταν περίπου μια δεκαετία αργότερα, με τον ίδιο ως πρωθυπουργό και τον διάδοχο πλέον του Γεωργίου βασιλιά Κωνσταντίνο να υπερασπίζεται, όπως και ο Αρμοστής αδελφός του, τα ελέωΘεού δικαιώματα των ηγεμόνων να διατηρούν την αποκλειστικότητα των χειρισμών της εξωτερικής πολιτικής μιας χώρας. Η αρχή της κρίσης, η οποία οδήγησε τον Βενιζέλο στο Θέ- ρισο, βρίσκεται στην απόλυσή του από τον Ύπατο Αρμοστή στις 20 Μαρτίου του 1901. Ο βασιλόπαις Γεώργιος διαπραγμα- τευόταν την τύχη της Μεγαλονήσου με εκπροσώπους των Με- γάλων Δυνάμεων χωρίς να συμβουλεύεται τους υπουργούς του και τη Γενική Συνέλευση των Κρητών. Ο Βενιζέλος πίστευε σε μια σταδιακή προσέγγιση της ένωσης με την Ελλάδα και φοβό- ταν τις σπασμωδικές αντιδράσεις του πρίγκιπα. Θεωρούσε ότι έπρεπε πρώτα να απαλλαγεί η Κρήτη από τον διεθνή έλεγχο και αντί της Αρμοστείας να εκλέξει η Κρητική Συνέλευση κυ- βέρνηση. Η αδέσμευτη αυτονομία, την οποία πρότεινε, παρε- ξηγήθηκε σκόπιμα από τον φιλικό προς τον πρίγκιπα Τύπο ως υποχώρηση από το ενωτικό ιδανικό. Στην πραγματικότητα η μεθόδευση του Βενιζέλου οδηγούσε με μεγαλύτερη ασφάλεια στην πλήρη ενσωμάτωση της Κρήτης στον ελλαδικό κορμό. Από την απόλυσή του έως τις 10 Μαρτίου του 1905, όταν εκδηλώθηκε η ένοπλη στάση στο Θέρισο, ο Βενιζέλος αντιμε- τώπισε με σύνεση τον πόλεμο που του κήρυξε ο Αρμοστής διά του αθηναϊκού Τύπου. Με σειρά άρθρων του στην εφημερίδα Κήρυξ των Χανίων , εξήγησε το πρόγραμμά του και κατέδειξε τα