Εφιαλτικές νύχτες: Νοέμβριος 1942

1-8 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 29 δεν γίνονται μαζικές επιθέσεις από τους Σοβιετικούς, αν και δέ- χονται συνεχώς πυροβολισμούς από ελεύθερους σκοπευτές και ελαφρούς εκτοξευτές όλμων. Δεν μπορούν να χρησιμοποιήσουν τη μαντεμένια σόμπα κατά τη διάρκεια της μέρας, μια που ο καπνός από τα νοτισμένα καυσόξυλα προσελκύει αμέσως την προσοχή των επικεφαλής πυροβόλων του αντιπάλου. Κι όταν βρίσκονται στα χαρακώματα δεν υπάρχει προστασία από τα βλήματα που πέφτουν κατακόρυφα, ειδικά αν τύχει να πέσουν αρκετά κοντά. Ο Ρίζε ήταν μια φορά παρών όταν βρήκαν έναν σύντροφό τους που είχε δεχτεί ένα τέτοιο άμεσο χτύπημα κατά τη διάρκεια της νύχτας, είδε την τάφρο ταπετσαρισμένη με παγωμένα σπλάχνα, κομμάτια υφάσματος, μυαλά και σάρκες και τον νεκρό αγνώριστο εντελώς. Μια νύχτα ακόμη, κατά την οποία αυτό που ο Ρίζε αποκαλεί «θεό των ονείρων» τον μεταφέρει προσωρινά και απατηλά στην πατρίδα, μακριά από αυτά. (Είναι εύκολο να φανταστεί κανείς το πώς ένιωθε με το ξύπνημα.) Το σκοτάδι γίνεται πρωί. Άλλο ένα χάραμα πάνω από την ουδέτερη ζώνη ανάμεσα στα αντίπαλα στρατόπεδα, πάνω από δασύλλια και βαλτώδη εδάφη και πάνω από τα μαραμένα, καστανοκίτρινα χορτάρια του καλοκαιριού. Επικρατεί σιωπή. Γράφει: «Η ομορφιά των ωρών αυτών αξίζει πολλές νύχτες γεμάτες τρόμο και κούραση». Πίσω στην Ούρσουλα Μπλόμπεργκ. Η ίδια και οι γονείς της μένουν βέβαια προσωρινά στη Σανγκάη, αλλά δεν έχουν και πολλές επιλογές ενώ περιμένουν την ειρήνη και τη δυνατότητα να ταξιδέψουν στον τελικό προορισμό, που είναι οι Ηνωμένες Πολιτείες. Το ότι κατέληξαν στη Σανγκάη δεν είναι περίεργο. Όταν η οικογένεια ξεκίνησε το ταξίδι της πέρα από τους ωκεανούς την άνοιξη του 1939, αυτή η κοσμοπολίτικη μητρόπολη ήταν σε μεγάλο βαθμό το μόνο λιμάνι που εξακολουθούσε να καλωσορί- ζει ανεπιφύλακτα Εβραίους πρόσφυγες από τη Γερμανία. Και σε

RkJQdWJsaXNoZXIy MTY1MTE=