Δύο βήματα μπρος, ένα πίσω

1949 ΡΙΖΕΣ 41 έθνους, κατά τη διάρκεια της συμμαχικής κατοχής της Πόλης, στα χρόνια της Ανακωχής, όπως τα λέει ακόμη η μητέρα μου (1918-1922). Υπενθυμίζεται ότι τα νικη­ φόρα συμμαχικά στρατεύματα, συμπεριλαμβανομένων και των ελληνικών, είχαν καταλάβει την Πόλη, όπου η ισχύς του σουλτάνου και της κυβέρνησής του είχε εκ­ μηδενισθεί, ο δε Μουσταφά Κεμάλ, από το ξενοδοχείο Pera Palas όπου είχε εγκατασταθεί, συνωμοτούσε και προετοίμαζε την επανάστασή του. Ο Μιχαήλ Θεοτοκάς τροφοδοτούσε τότε συστηματικά, εκ μέρους του Οι­ κουμενικού Πατριαρχείου, τον Ελευθέριο Βενιζέλο στις Βερσαλίες με στοιχεία και χάρτες για τη θεμελίωση των ελληνικών θέσεων στις διαπραγματεύσεις των Συνθηκών Ειρήνης. Ήταν μάλιστα ο συντάκτης του βασικού υπομνήματος του Πατριαρχείου προς τη Συν­ διάσκεψη. Ταυτόχρονα, εξέδιδε στην Κωνσταντινού­ πολη τη γαλλόφωνη εφημερίδα Spectateur d’Orient, για την προβολή των ελληνικών θέσεων. Η Συνθήκη των Σεβρών (1920) ήρθε έτσι ως δικαίωση και των δικών του κόπων. Στις ιστορικές εκείνες μέρες, με το «Αβέρωφ» αγκυ­ ροβολημένο έξω από τα ανάκτορα του Ντολμάμπαχτσε, ο γεννημένος το 1905 Γιώργος Θεοτοκάς, γιος του Μι­ χαήλ, αφιέρωσε μερικές από τις ζωντανότερες σελίδες του Λεωνή : Σ’ ένα μεγάλο κατάστημα είχαν αδειάσει εντελώς τη βιτρίνα, είχαν κρεμάσει στο βάθος μια ελληνική σημαία κι απάνω της μια φωτογραφία του Προέδρου Βενιζέλου,