Δύο βήματα μπρος, ένα πίσω

40 ΔΥΟ ΒΗΜΑΤΑ ΜΠΡΟΣ, ΕΝΑ ΠΙΣΩ αρχείου σε οικογενειακές και περιουσιακές υποθέσεις των υπόδουλων ορθοδόξων, για τις οποίες, σύμφωνα με τα παλαιά προνόμια του Φαναριού, το Πατριαρχείο αποφαινόταν σε τελευταίο βαθμό. Κατά τον Κωνστα­ ντίνο Άμαντο, το βιβλίο αυτό αποτέλεσε έκτοτε τη βά­ ση για την απονομή της δικαιοσύνης από τα εκκλησι­ αστικά δικαστήρια και επέβαλε τον συντάκτη του στην πολυεθνική κοινότητα των δικηγόρων της Πόλης. Συν­ δέθηκε τότε με τους πατριάρχες Κωνσταντίνο Ε΄ και Ιωακείμ Γ΄, στη δεύτερη θητεία του οποίου ανέλαβε καθήκοντα νομικού συμβούλου του Οικουμενικού Πα­ τριαρχείου. Η άμεση ανάμειξη του Μιχαήλ Θεοτοκά στην πολι­ τική και η ενασχόλησή του με τα «εθνικά ζητήματα» ξεκίνησαν με την απόπειρά του να εκλεγεί πληρεξού­ σιος Χίου στη Βουλή των Νεοτούρκων, το 1908. Απέ­ τυχε, εξαιτίας μιας τοπικής διαμάχης στην οποία απέ­ φυγε να συμμετάσχει. Το 1910 όμως εκλέχθηκε λαϊκός εκπρόσωπος της δημογεροντίας Κορυτσάς και Πρεμε­ τής στη Μεγάλη Εθνοσυνέλευση που είχε συγκαλέσει ο πατριάρχης Ιωακείμ στην Κωνσταντινούπολη, παρά τη σχετική απαγόρευση της κυβέρνησης των Νεοτούρ­ κων. Συνελήφθη τότε μαζί με τους άλλους Έλληνες πληρεξουσίους και γλίτωσε τα χειρότερα χάρη στην επέμβαση των Μεγάλων Δυνάμεων. Μοιραία, πάντως, για την παραμονή του Μιχαήλ Θεοτοκά και της οικογένειάς του στην Πόλη ήταν η ενεργός ανάμειξή του στα μεγάλα ζητήματα του