Δύο βήματα μπρος, ένα πίσω

1949 ΡΙΖΕΣ 37 τέρα του στα χωράφια. Πολύ νωρίς, πάντως, είχε την ευφυΐα να μάθει γαλλικά και αγγλικά. Ο Μιχαήλ Θεοτοκάς πήρε το πτυχίο του το 1894 και ασκήθηκε για ένα έτος στο δικηγορικό γραφείο του Ξενοφώντα Ψαρρά, καθηγητή της Πολιτικής Δικονο­ μίας, ενός ταλαντούχου νομικού, γνωστού περισσότερο για τις επιδόσεις στη δικηγορία παρά για το θεωρητι­ κό έργο του. Αυτός ήταν που διέγνωσε το ταλέντο του Μιχαήλ Θεοτοκά στις ξένες γλώσσες και τον προέτρε­ ψε να εγκατασταθεί στην Κωνσταντινούπολη, την «πρωτεύουσα» του απόδημου ελληνισμού, που εκείνα τα χρόνια, με πληθυσμό ένα σχεδόν εκατομμύριο κα­ τοίκους –από τους οποίους πάνω από διακόσιες χιλιά­ δες ήταν Έλληνες–, ήταν μια κατεξοχήν πολυεθνική μεγαλούπολη. Ο Mιχαήλ Θεοτοκάς ξεκίνησε τη δικηγορία του στο γραφείο ενός πολυπράγμονα Μαλτέζου νομικού, του Lewis Mizzi. Πολύγλωσσος ο τελευταίος, μιλούσε, όπως φαίνεται, δώδεκα γλώσσες –συμπεριλαμβανομένης της ελληνικής και της τουρκικής– και είχε μεγάλο κύκλο πελατών. Στη βιβλιογραφία αναφέρεται ως «leading European lawyer in Constantinople». Η εμπειρία του δίπλα στον Μizzi ήταν αυτή που έστρεψε από νωρίς τον νεαρό Μιχαήλ προς την εξασφάλιση διεθνούς πε­ λατείας, κάτι που πέτυχε αρχικά στην Κωνσταντινού­ πολη και εν συνεχεία στην Αθήνα, όπου εγκαταστάθη­ κε οικογενειακώς το 1922. Το 1904, ο Μιχαήλ Θεοτοκάς παντρεύτηκε από έρω