Δύο βήματα μπρος, ένα πίσω

1949 ΡΙΖΕΣ 29 οι καθηγηταί του Πανεπιστημίου και να επαναδιορι­ σθούν οι εξ αυτών άξιοι». Πρότεινε μάλιστα για το έργο αυτό να καταρτιστεί επιτροπή «εξ επιστημόνων διαμενόντων εν τη ξένη». Αυτό τελικά δεν έγινε, αλλά ίσως έτσι εξηγείται πώς βρέθηκαν, μετά τον θάνατό του, στο βάθος ενός συρταριού του παλιού γραφείου του στην Πολυκλινική, κάποιες κιτρινισμένες χειρό­ γραφες αναφορές των μετέπειτα συναδέλφων του τα­ κτικών καθηγητών της Ιατρικής προς τον υπουργό της Παιδείας, στις οποίες παρέθεταν τους τίτλους των επιστημονικών εργασιών που είχαν δημοσιεύσει στην Ελλάδα και το εξωτερικό από το 1900 και εφεξής. Θα πρέπει να τους είχε ζητηθεί να «απολογηθούν» για το έργο τους! Το δεύτερο περιστατικό έχει ακόμα μεγαλύτερο εν­ διαφέρον. Μετά τη διάλυση της Βουλής της 31ης Μαΐου 1915 από τον βασιλιά, επήλθε, όπως είναι γνωστό, η οριστική ρήξη Κωνσταντίνου – Βενιζέλου, που οδήγησε στον Εθνικό Διχασμό. Καθώς πίστευε ότι η διάλυση της νεοεκλεγμένης Βουλής ήταν παράνομη, το κόμμα των Φιλελευθέρων απείχε από τις εκλογές του Νοεμβρίου του 1915 και, λίγους μήνες αργότερα, τον Αύγουστο του 1916, ο Ελευθέριος Βενιζέλος σχημάτισε την κυ­ βέρνηση της Εθνικής Άμυνας στη Θεσσαλονίκη, τασσό­ μενος στο πλευρό της Αντάντ, στρατεύματα της οποί­ ας είχαν ήδη αποβιβαστεί στη μακεδονική πρωτεύουσα. Έτσι, σχεδόν για έναν ολόκληρο χρόνο, λειτούργησε στη Θεσσαλονίκη ένα δεύτερο ελληνικό κράτος, με τους