Ίων Δραγούμης Ο ασυμβίβαστος

ΘΑΝΑΤΟΣ ΤΟ ΑΠΟΜΕΣΗΜΕΡΟ 45 παρά την γωνίαν της Λεωφόρου Κηφισίας και της οδού Ι. Παπαδιαμαντοπούλου πλησίον του υπ. αριθμ. 907 στύλου των ηλεκτρικών συρμάτων. Την προσοχή μου επέσυρεν ομάς στρατιωτών αγόντων εν συνοδεία ένα πολίτην καλού παρουσιαστικού και βαδίζοντα μετά πολλής αξιοπρεπείας. Δεξιόθεν και αριστερόθεν εβάδιζον δύο στρατιώται, δεκάς δε ετέρων ηκολούθει εκ του σύνεγγυς. Πάντες έφερον τυ- φέκια. Μόλις το απόσπασμα επλησίασεν εις τον υπ. αριθμ. 905 στύλον, μετέβαλε κατεύθυνσιν προς τα αριστερά και εσταμάτησε παρά το πεζοδρόμιον, αφήσαν τον αιχμάλωτον πολίτην επί του πεζοδρομίου, εις απόστασιν τεσσάρων πε- ρίπου βημάτων. Οι στρατιώται αφού εσταμάτησαν, επυρο- βόλησαν. Ερρίφθησαν περί τους δέκα πυροβολισμούς. Ουδέν πρόσταγμα ηκούσθη. Ο πυροβοληθείς πολίτης κα- τέπεσεν άπνους, χωρίς να βγάλη κραυγήν, χωρίς να είπη τι. Εν αυτοκίνητον επλησίασεν. Οι στρατιώται επέβησαν αυτού και ανεχώρησαν. Αργότερον διέβην και πάλιν εκ του αυτού σημείου. Δεν υπήρχεν όμως πλέον ίχνος του δράματος, το οποίον είχε προ ολίγου διαδραματισθή εκεί. 3 Αυτό ήταν, λοιπόν, το τέλος του Ίωνα Δραγούμη, πατριώτη, διπλωμάτη, πολιτικού και διανοούμενου. Ο Δραγούμης ήταν συγχρόνως άνθρωπος της δράσης και άνθρωπος των ιδεών – σπάνιος συνδυασμός. Σε μια εποχή έντονων πολιτικών πα- θών, όταν ο φανατισμός τύφλωνε τους περισσότερους γύρω του, ο Δραγούμης παρέμενε σχετικά νηφάλιος, διατυπώνοντας 3 Γεώργιος Ρούσσος, Νεώτερη ιστορία του ελληνικού έθνους, 1826-1974 , 7 τόμοι, Αθήνα: Μορφωτική Εστία, 1975, τόμ. 6, σ. 138-39.