Ίων Δραγούμης Ο ασυμβίβαστος

ΙΩΝ ΔΡΑΓΟΥΜΗΣ: Ο ΑΣΥΜΒΙΒΑΣΤΟΣ 44 λοφονία βρίσκεται ανάμεσα στο κέντρο της πόλης και το τότε προάστιο των Αμπελοκήπων, στο ύψος της σημερινής στάσης «Ιλίσια». Και μόνο το όνομα Αμπελόκηποι δείχνει ότι το 1920 η περιοχή ήταν ακόμη σχεδόν αγροτική. Σήμερα στο σημείο όπου έγινε η δολοφονία, επί της λεωφόρου Βασιλίσσης Σοφίας, λίγο πιο πάνω και απέναντι από το ξενοδοχείο Hilton, περίπου 500 μέτρα από την Αμερικανική Πρεσβεία και το Μέγαρο Μου- σικής, υπάρχει μια λευκή στήλη σε ανάμνηση του γεγονότος. Το 1920 στο σημείο αυτό υπήρχαν μόνο μάντρες που πουλού- σαν υλικά οικοδομών, ένα δυο υπαίθρια καφέ/μπιραρίες, κα- θώς και τα λεγόμενα Παραπήγματα, στρατώνες του πυροβολι- κού. Σε αυτό το ημιαγροτικό περιβάλλον ήταν επόμενο να υπάρχουν ελάχιστοι αυτόπτες μάρτυρες (ένας εργάτης, μια γυναίκα που πουλούσε γκαζόζες, καθώς και μερικοί ακόμα), οι οποίοι μάλιστα κάθε άλλο παρά πρόθυμοι ήταν να καταθέ- σουν όσα είδαν. Το τι ακριβώς έγινε θα παρέμενε έτσι στο σκοτάδι, αν κατά τύχη τα όσα διαδραματίστηκαν δεν έπεφταν στην αντίληψη ενός... αλλοδαπού. Ο Ίγκορ Λεμπέντιεφ, συ- νταγματάρχης του Ρωσικού Αυτοκρατορικού Στρατού, υπηρε- τούσε στη ρωσική διπλωματική αποστολή στην Αθήνα, σε μια περίοδο όπου η κυβέρνηση των Αθηνών δεν είχε ακόμη ανα- γνωρίσει το σοβιετικό καθεστώς. Αξίζει, νομίζω, να παρατεθεί εδώ η λεπτομερειακή και κατά πάσα πιθανότητα ακριβής και αμερόληπτη μαρτυρία του: Την 31ην Ιουλίου, ημέραν καθ ’ ην εγνώσθη η κατά του Βενιζέλου απόπειρα, υπήρξα, τυχαίως, μάρτυς των ακο- λούθων: Περί την 4ην απογευματινήν ανέμενον μεθ ’ ομά- δος εκ τριών ή τεσσάρων προσώπων την άφιξιν του τραμ