Διονύσης Σαββόπουλος

10 ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΑΡΑΜΠΕΛΑΣ Από την πρώτη εκδοχή του βιβλίου αφαιρέθηκαν ορισμένοι πλεονα- σμοί και επαναλήψεις, μειώθηκε αρκετά η θερμοκρασία της έξαψης με την οποία είχε γραφτεί και διορθώθηκαν ορισμένες παρανοήσεις ή αβλε- ψίες. Στην έκδοση αυτή, προστέθηκε ένα δεύτερο αυτοτελές μέρος, ένα τελευταίο δοκίμιο για τον Σαββόπουλο που γράφτηκε για το αφιέρωμα της Νέας Εστίας στον τραγουδοποιό (τεύχος 1880,Μάρτιος 2019) το οποίο μπορεί να διαβαστεί και ανεξάρτητα. Σκέφτομαι συνεχώς ότι η πρώτη εκδοχή του βιβλίου γράφτηκε σε έναν κόσμο που δεν υπάρχει πια. Σή- μερα,η μουσική πλέει μόνη της σε ψηφιακές πλατφόρμες και ωκεανούς κοινοποιήσεων, χωρίς να ξέρουμε αν πρόκειται για μιαν επιστροφή στο παρελθόν,πριν την δεκαετία του 1950 και τον δίσκο τριάντα τριών στρο- φών, ή για μια πτήση σε ένα ολοένα και πιο αποϋλοποιημένο και κατα- κερματισμένο μέλλον. Η ακρόαση ενός δίσκου ως οργανικής ενότητας ανήκει σε ένα ολοένα και πιο μακρινό παρελθόν ενώ το έργο του Σαβ- βόπουλου δημιουργήθηκε και λειτούργησε μέσα σε αυτές ακριβώς τις προϋποθέσεις – φαντάζομαι ότι το ίδιο ισχύει και για τον κριτικό του. Τέλος, σήμερα που το χάσμα ανάμεσα στο βιωμένο παρόν και το πνευ- ματικό νόημά του έχει μεγαλώσει τόσο ώστε σε λίγο δεν θα αναγνωρί- ζονται καν, προσπάθησα, όπως και το 2003, να γράψω όχι έξω αλλά μέσα σε αυτήν την επώδυνη απόσταση ανάμεσα στο προσωπικό και το καθολικό,τον Σαββόπουλο άνθρωπο και τον Σαββόπουλο δημιουργό,τον απομονωμένο εαυτό και το απρόσιτο νόημα που τον συγκροτεί. Σε έναν χώρο που,όπως ο μεταβατικός χώρος του Ντόναλντ Γουίνικοτ,δημιουρ- γείται από δύο, από τον τραγουδοποιό και τον ακροατή του αλλά τελικά δεν ανήκει σε κανέναν ή μάλλον ανήκει σε όλους όσοι θελήσουν να τον κάνουν δικό τους. Η αναθεώρηση του αρχικού κειμένου δεν θα ήταν εφικτή χωρίς τη βοήθεια που μού προσφέρθηκε χωρίς δεύτερη σκέψη,αν και την ζήτησα κυριολεκτικά την τελευταία στιγμή.Ο Αχιλλέας Ραζής συνέδραμε με την επείγουσα προμήθεια αρχειακού υλικού και ο Ανδρέας Χέλμης με το πάντοτε άγρυπνο γλωσσικό του αισθητήριο.Η Στέλα Ζουμπουλάκη άντε- ξε με χαρακτηριστικό φλέγμα την πίεση του χρόνου και την αμφιθυμία μου για τη διάταξη του υλικού. Ο Γιάννης Αστερής έμεινε σε εγρήγορση για την αποφυγή σοβαρών ή μη εκφραστικών λαθών. Με τον Φοίβο