Βιολογία ΙΙΙ - Ομάδα προσανατολισμού σπουδών υγείας - Γ΄ Λυκείου

ΒΙΟΛΟΓΙΑ Γ΄ ΛΥΚΕΙΟΥ || | 13 | 1 ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗΣ KEΦΑΛΑΙΟ • Αν στο 2ο αμινοξύ του διπεπτιδίου συνδεθεί με τον ίδιο τρόπο, δηλαδή με αντί- δραση συμπύκνωσης (μεταξύ της ελεύθερης καρβοξυλομάδας του διπεπτιδίου και της αμινομάδας του τρίτου αμινοξέος) ένα 3ο αμινοξύ, δημιουργείται ένα τρι- πεπτίδιο και αφαιρείται πάλι ένα μόριο νερού κ.ο.κ. Κάθε φορά μπορεί να προ- στίθεται στο σχηματιζόμενο πεπτίδιο οποιοδήποτε από τα 20 διαφορετικά αμινο- ξέα. Με τον τρόπο αυτό σχηματίζονται πεπτίδια με διαφορετικό αριθμό και είδος αμινοξέων. • Τα πεπτίδια στα οποία ο αριθμός των αμινοξέων υπερβαίνει τα 50 ονομάζονται πολυπεπτίδια ή πολυπεπτιδικές αλυσίδες . • Σε κάθε πεπτίδιο ή πολυπεπτιδική αλυσίδα, το πρώτο αμινοξύ έχει ελεύθερη μία αμινομονάδα (αμινοτελικό άκρο), ενώ το τελευταίο αμινοξύ έχει ελεύθερη μία καρβοξυλομάδα (καρβοξυτελικό άκρο). • Μία πρωτεΐνη μπορεί να αποτελείται από μία ή περισσότερες όμοιες ή διαφορετι- κές πολυπεπτιδικές αλυσίδες. Οργάνωση των πρωτεϊνικών μορίων 5. Πότε ένα πολυπεπτίδιο είναι ικανό να εκδηλώσει τον λειτουργικό του ρόλο; Απ. Ένα πολυπεπτίδιο, αμέσως μετά τη σύνθεσή του, δεν είναι συνήθως ικανό να εκδη- λώσει τον βιολογικό του ρόλο. Η ικανότητα αυτή αποκτάται όταν η πολυπεπτιδική αλυσίδα πάρει την τελική διαμόρφωσή της στον χώρο ( τρισδιάστατη δομή ). 6. Ποια είναι τα επίπεδα οργάνωσης ενός πρωτεϊνικού μορίου που αποτελείται από μία ή περισσότερες πολυπεπτιδικές αλυσίδες και ποιοι χημικοί δεσμοί αναπτύσσονται σ’ αυτά; Απ. • Όταν μια πρωτεΐνη αποτελείται από μία πολυπεπτιδική αλυσίδα , διακρίνουμε τρία επίπεδα οργάνωσης: – Το πρώτο επίπεδο είναι η πρωτοταγής δομή , δηλαδή η συγκεκριμένη αλλη- λουχία (σειρά, ακολουθία) των αμινοξέων στην πολυπεπτιδική αλυσίδα. Το είδος του χημικού δεσμού που αναπτύσσεται είναι ο πεπτιδικός δεσμός . – Το δεύτερο επίπεδο είναι η δευτεροταγής δομή , δηλαδή η αναδίπλωση της πολυπεπτιδικής αλυσίδας ώστε αυτή να αποκτήσει είτε ελικοειδή είτε πτυχω- τή μορφή . Το είδος του χημικού δεσμού που αναπτύσσεται είναι ο δεσμός υδρογόνου στις περιοχές των πεπτιδικών δεσμών ( –CO ... HN– ), είτε στην ίδια την αλυσίδα (ελικοειδής μορφή) είτε μεταξύ των τμημάτων της ίδιας αλυσίδας