Βιολογία ΙΙΙ - Ομάδα προσανατολισμού σπουδών υγείας - Γ΄ Λυκείου

ΒΙΟΛΟΓΙΑ Γ΄ ΛΥΚΕΙΟΥ || | 11 | ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗΣ Πρωτεΐνες. Διαδεδομένες πολύπλοκες και εύθραυστες 1. α. Ποιο από τα βιολογικά μακρομόρια (νουκλεϊκά οξέα, πρωτεΐνες, πολυσακχαρί­ τες, λιπίδια) είναι το πιο διαδεδομένο και πολυδιάστατο στη μορφή και τη λει­ τουργία του βιομόριο; β. Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας. Απ. α. Οι πρωτεΐνες . β. • Είναι γεγονός ότι ακόμη και σε ένα απλό κύτταρο, όπως αυτό των βακτηρίων (προκαρυωτικά κύτταρα), υπάρχουν εκατοντάδες διαφορετικές πρωτεΐνες, κα- θεμία από τις οποίες έχει ιδιαίτερο ρόλο στη ζωή του κυττάρου. Αποτελεί είτε δομικό συστατικό του, είτε εξυπηρετεί κάποια συγκεκριμένη λειτουργία του. • Παρά τις διαφορές τους όλες οι πρωτεΐνες, ανεξάρτητα από το πού ανήκουν (σε ιούς, βακτήρια, μονοκύτταρους ευκαρυωτικούς μικροοργανισμούς ή πο- λυκύτταρους οργανισμούς) δομούνται από τους ίδιους δομικούς λίθους (μο- νομερή) που είναι και οι περισσότεροι από κάθε άλλη κατηγορία βιολογικών μακρομορίων (βλέπε απαντήσεις ερωτήσεων κατανόησης 7 έως και 11). Σημείωση: Το όνομα πρωτεΐνη προέρχεται από την ελληνική λέξη «πρώτος», που σημαίνει «πρωταρχικής σημασίας» και εισήχθη για πρώτη φορά το 1838 από τον Σουηδό χημικό Γιενς Γιάκομπ Μπερζέλιους προκειμένου να δηλωθεί η πρω- τεύουσα βιολογική σημασία των μορίων αυτών για τη ζωή. Αμινοξέα 2. α. Πώς ονομάζονται οι δομικοί λίθοι (μονομερή) των πρωτεϊνών; β. Πόσα διαφορετικά αμινοξέα έχουν ανιχνευτεί στη φύση και πόσα απ’ αυτά απο­ τελούν συστατικά των πρωτεϊνών σε όλες τις μορφές ζωής (κατώτερες και ανώ­ τερες); Απ. α. Αμινοξέα . β. Έχουν ανιχνευτεί πάνω από 170 διαφορετικά αμινοξέα από τα οποία μόνο τα 20 αποτελούν συστατικά των πρωτεϊνών (βασικό αλφάβητο των πρωτεϊνών).