Βιολογία Γ' Λυκείου I - Ομάδα Προσανατολισμού Σπουδών Υγείας

| 24 | || ΒΙΟΛΟΓΙΑ Γ΄ ΛΥΚΕΙΟΥ 1 ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗΣ § 1.2 | ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑ KEΦΑΛΑΙΟ νώδης φάκελος). Ορισμένοι ιοί (π.χ. ιοί γρίπης, HIV) φέρουν «ακίδες» γλυκοπρωτεϊνικής φύ­ σης (συνιστούν αντιγόνα ή αντιγονικούς καθο­ ριστές) ενσωματωμένες στο έλυτρό τους, ενώ ο αδενοϊός τις φέρει ενσωματωμένες στο καψί­ διό του. Οι γλυκοπρωτεΐνες βοηθούν στην αναγνώριση των κυττάρων από τους ιούς. • εσωτερική οργάνωση – παρουσία γενετικού υλικού (DNA ή RNA) που προστατεύεται μέσα στο καψίδιο και διαθέτει πληροφορίες για τη σύνθεση των πρωτεϊνών του περιβλήματος αλλά και για τη σύνθεση κάποιων ενζύμων απαραίτητων για τον πολλαπλασια­ σμό τους (επίσης για τη σύνθεση των γλυκοπρωτεϊνών του ελύτρου τους) – παρουσία διάφορων ενζύμων απαραίτητων για τον πολλαπλασιασμό τους, π.χ. αντίστροφη μεταγραφάση στον HIV. 14. Για ποιο λόγο οι ιοί χαρακτηρίζονται ως υποχρεωτικά ενδοκυτταρικά παράσιτα ; Απ. Διότι αφού δεν έχουν δικό τους μεταβολισμό, αναγκαστικά προκειμένου να πολλα­ πλασιαστούν εξασφαλίζουν από τον ξενιστή τους: • μηχανισμούς αντιγραφής, μεταγραφής και μετάφρασης καθώς και • τα περισσότερα ένζυμα αλλά και όλα τα υλικά (π.χ. νουκλεοτίδια, αμινοξέα κ.ά.) που τους είναι απαραίτητα για τις λειτουργίες αυτές. 15. Σε ποιες κατηγορίες διακρίνονται οι ιοί με κριτήριο: α. το είδος του ξενιστή τους ( εξειδίκευση ) β. το είδος του κυττάρου ή του ιστού στον οποίο παρασιτούν (εξειδίκευση) – να αναφέρετε παραδείγματα γ. το είδος του γενετικού τους υλικού δ. να εξηγήσετε το α και το β που αφορούν την εξειδίκευση των ιών. Απ. α. Σε ιούς βακτηρίων (φάγοι), ιούς φυτών και ιούς ζώων. β. – Ο ιός της πολιομυελίτιδας προσβάλλει μόνο νευρικά κύτταρα του νωτιαίου μυελού. – Ο ιός της γρίπης προσβάλλει μόνο τα επιθηλιακά κύτταρα της αναπνευστικής οδού. – Ο HIV προσβάλλει κυρίως τα βοηθητικά Τ-λεμφοκύτταρα. – Οι ιοί της ηπατίτιδας B, C προσβάλλουν μόνο ηπατικά κύτταρα. γ. Σε ιούς DNA και σε ιούς RNA. δ. H εξειδίκευση των ιών οφείλεται στους ειδικούς υποδοχείς που διαθέτουν τα κύτταρα ξενιστές γι’ αυτούς, διότι δε διαθέτουν όλα τα κύτταρα τους ίδιους υπο­ δοχείς στους οποίους προσδένονται οι ιοί προκειμένου να τα μολύνουν. Δομή ιού της γρίπης Γλυκοπρωτεΐνη Γλυκοπρωτεΐνη RNA Καψίδιο Έλυτρο