Βιολογία Γ' Λυκείου - Ομάδα Προσανατολισμού Σπουδών Υγείας

| 20 | || ΒΙΟΛΟΓΙΑ Γ΄ ΛΥΚΕΙΟΥ 1 ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗΣ | ΤΟ ΓΕΝΕΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ KEΦΑΛΑΙΟ ταφασικό χρωμόσωμα αποτελείται από δύο αδελφές χρωματίδες ενωμένες στο κεντρομερίδιο, εμφανίζει τελικά πάχος 1.400 nm. Άρα απαιτούνται δύο στάδια συσπείρωσης. στ. Ο υψηλός βαθμός συσπείρωσης στο γενετικό υλικό εξυπηρετεί την προστασία του γενετικού υλικού από νουκλεάσες λόγω διάλυσης της πυρηνικής μεμβράνης κατά την κυτταρική διαίρεση, καθώς και την ισοκατανομή του στα θυγατρικά κύτ- ταρα με τον σωστό αποχωρισμό των «πρώην» αδελφών χρωματίδων. 17. α. Πότε χρησιμοποιείται ο όρος αδελφές χρωματίδες; β. Πότε οι αδελφές χρωματίδες αποκτούν τον μέγιστο βαθμό συσπείρωσης; γ. Ποια είναι η τύχη των αδελφών χρωματίδων κατά το τέλος της κυτταρικής διαί­ ρεσης (μίτωσης ή μείωσης); δ. Γιατί οι αδελφές χρωματίδες, αν δε συμβεί μετάλλαξη, είναι γενετικά όμοιες; Απ. α. Ο όρος αδελφές χρωματίδες χρησιμοποιείται για να περιγράψει τα διπλασιασμένα χρωμοσώματα (ινίδια χρωματίνης) κατά το χρονικό διάστημα που αυτές βρίσκο- νται συνδεδεμένες στο κεντρομερίδιο. β. Στην κυτταρική διαίρεση οι αδελφές χρωματίδες συσπειρώνονται και, κατά το στάδιο της μετάφασης, αποκτούν τον μέγιστο βαθμό συσπείρωσης. γ. Στο τέλος της κυτταρικής διαίρεσης, οι αδελφές χρωματίδες αποχωρίζονται πλή- ρως προκειμένου να κατανεμηθούν η καθεμία σε καθένα από τα δύο (ή 4) θυγα- τρικά κύτταρα. Στη συνέχεια, αποσυσπειρώνονται σταδιακά και «μετατρέπονται» πάλι σε ινίδια χρωματίνης στον μεσοφασικό πυρήνα των νέων κυττάρων κ.ο.κ. δ. Διότι το DNA της κάθε χρωματίδας προέρχεται από την αντιγραφή ενός αρχικού μορίου DNA. Γνωρίζουμε ότι κάθε αλυσίδα DNA μπορεί να χρησιμεύει ως καλού- πι για τη σύνθεση μιας συμπληρωματικής αλυσίδας, ώστε τελικά να σχηματίζο- νται δύο δίκλωνα μόρια DNA πανομοιότυπα με το αρχικό μόριο. 18. α. Τι ονομάζεται καρυότυπος; β. Να περιγράψετε τα βήματα για την κατασκευή καρυότυπου αναφέροντας και τον ρόλο των ουσιών που χρησιμοποιούνται κατά τη δημιουργία του καρυότυπου. Απ. α. Καρυότυπος ονομάζεται η ταξινόμηση και απεικόνιση όλων των μεταφασικών χρωμοσωμάτων ενός οργανισμού κατά ζεύγη και ελαττούμενο μέγεθος. β. • Αρχικά επιλέγονται κύτταρα που διαιρούνται. Τα κύτταρα αυτά μπορεί να προέρχονται είτε από ιστούς που διαιρούνται φυσιολογικά είτε από κυτταρο- καλλιέργειες, όπου γίνεται in vitro επαγωγή της διαίρεσης με ουσίες που έχουν μιτογόνο δράση. • Προστίθενται ουσίες που σταματούν την κυτταρική διαίρεση στη φάση της με- τάφασης. Αυτό γίνεται για δύο λόγους: πρώτον, διότι τα χρωμοσώματα μελε-