Βαβέλ

20: ΒΙΕΤΝΑΜΕΖΙΚΑ 29 διαφορετικές λέξεις για το «πόσο» σε ερωτήσεις όπως «πόσο μακρύ είναι το φίδι;» και «πόσο τρομακτικό είναι το φίδι;». Το μήκος μπορεί να μετρηθεί, οπότε η πρώτη ερώτηση διατυπώνεται ως εξής: «Το φίδι είναι μακρύ κατά πόσο;». Οι βαθμοί τρομακτικότητας, από την άλλη, δεν μπορούν να μεταδοθούν με ακρίβεια, οπότε η σωστή σειρά των λέξεων είναι μάλλον κάτι τέτοιο: «Το φίδι είναι τρομακτικό περίπου πόσο;». Θυμίζει τη διαφορά στα αγγλικά ανάμεσα στα μετρήσιμα και στα μη μετρήσιμα ουσιαστικά, με τα πρώτα να παίρνουν many και few και τα δεύτερα much και little . 6 Οι Βιετναμέζοι συνειδητοποιούν ότι ένα φίδι λίγων εκατοστών έχει μικρή τρομακτικότητα, ενώ τα πολλά εκα­ τοστά οδηγούν σε πολύ μεγαλύτερη. Ακόμα και μετά από μήνες προσπαθειών, εξακολουθώ να μην κα­ ταλαβαίνω τη Χουγέν όταν μιλάει βιετναμέζικα. Ευτυχώς, οι αναγνω­ στικές μου δεξιότητες βελτιώνονται από τη διδασκαλία της. Τα νοήμα­ τα κάποιων λέξεων μου είναι πλέον αμέσως εμφανή, χωρίς να χρειαστεί να τα ψάξω συνειδητά στο νοητικό μου λεξικό. Το αποτέλεσμα είναι να γίνεται πιο σαφής η δομή των προτάσεων. Αυτό δεν σημαίνει βέβαια ότι τις καταλαβαίνω. Όταν το βλέμμα μου περνάει μπροστά από μια γραμμή κειμένου στα βιετναμέζικα, αυτό που καταγράφει ο εγκέφαλός μου μπορεί να διατυπωθεί ως εξής (κάθε αριθμός αντιπροσωπεύει μια λέξη ή ίσως και μια συλλαβή, ποιος ξέρει;): 1. νεαρός άντρας ή νεαρή γυναίκα· 2. κάνει κάτι· 3. σε· 4. κάποιο μέρος· 5. ήδη (οπότε μάλλον έχουμε παρελθοντικό χρόνο)· 6. επειδή· 7. αυτός/ αυτή· 8 θέλει να – ή μάλλον ήθελε να· 9 đượ c (Θεέ μου, βοήθα με, αυτό το đượ c έχει 99 νοήματα – παθητική φωνή ίσως εν προκειμένω;) · 10. πρέπει να είναι ρήμα, δεν έχω ιδέα ποιο· 11. ποιος ξέρει τι ’ν’ τούτο τώρα· 12. σπίτι (ή οικογένεια ή ειδικός)· 13. δεν έχω ιδέα· 14. δεν έχω ιδέα, χάθηκα. 15. πολύ/μεγάλο. Πρόοδος σου λέει μετά. Κακές επιδόσεις, θα σκέφτεστε μέσα σας. Κατά κάποιον τρόπο όμως τα πάω καλύτερα από το Google Translate. Πολύ συχνά το λογισμικό 6 Πολλά και λίγα. Στα ελληνικά αυτή η διάκριση δεν υπάρχει στις λέξεις, αν και έχουμε κι εμείς μετρήσιμα και μη μετρήσιμα. Όση ζάχαρη και να βά­ λουμε σ’ ένα κέικ, ποτέ δεν θα πούμε «ζάχαρες» (Σ.τ.Μ.).